تأثیر توانمندسازی مراقبت‌کنندگان کودکان مبتلا به سرطان تحت شیمی‌درمانی بر تبعیت آنان از توصیه‌های سلامتی پیشگیری از زخم دهان

Abstract

مقدمه: التهاب مخاط دهان یک عارضه شایع و ناتوان‌کننده شیمی‌درمانی است؛ که با تبعیت از توصیه‌های سلامتی قابل پیشگیری و مدیریت است. توانمندسازی مراقبت‌کننده اصلی می‌تواند در مدیریت این عارضه کمک‌کننده باشد. هدف: تعیین تأثیر توانمندسازی مراقبت‌کنندگان بر پیشگیری از التهاب مخاط دهان در کودکان سرطانی تحت شیمی­درمانی. روش: این کارآزمایی بالینی غیرتصادفی در بیمارستان دکترشیخ مشهد بر روی 60 مراقبت‌کننده کودک 3 تا 18 ساله تحت شیمی‌درمانی در دو گروه توانمندسازی و شاهد انجام گرفت. در گروه آزمودنی، آموزش‌های لازم بر اساس راهنمای بالینی در 5 جلسه آموزشی و طبق مدل توانمندسازی گیبسون در 4 گام صورت گرفت. داده‌ها طبق پرسشنامه گزارش عوارض جانبی شیمی‌درمانی و پرسشنامه پژوهشگرساخته تبعیت از درمان در خصوص پیشگیری و مراقبت از زخم دهان در 3 مرحله هفته‌های اول، ششم و دوازدهم مداخله جمع‌آوری شد. در تحلیل داده‌ها، از نرم‌افزار SPSS ویرایش 18 و آزمون‌های تی‌مستقل و زوجی، ضریب همبستگی اسپیرمن و من‌ویتنی استفاده شد. یافته‌ها: 7/61 درصد از بیماران مذکر و 3/38 درصد مؤنث بودند. میانگین سن کودکان 2/3±6/5 سال و مراقبت‌کنندگان 1/8±1/32 سال بود. میانگین تبعیت از توصیه‌های سلامتی پیشگیری از زخم دهان در گروه توانمندسازی از 3/24±6/53 به 7/11±2/82 افزایش داشت (001/0>p). امتیاز بروز زخم دهان در گروه توانمندسازی در هفته اول مداخله 1/1±8/1، هفته ششم 01/1±7/1 هفته دوازدهم 2/0±1/1 بوده است (001/0p

Keywords

• زخم دهان
• کودک
• شیمی‌درمانی
• برنامه توانمندسازی
• مراقبت‌کنندگان