Mütekellimlere Göre Kelam-ı Nefsî ve İşitilebilirliği

Abstract

Halku’l-kur’an konusunda Eş’ariyye ve Mâturîdiyye lafzî kelam – nefsî kelam ayrımına başvurmuş, bu ayrım da nefsî kelamın işitilebilir olup olmadığı sorusunu gündeme getirmiştir. Nefsî kelam çoğu Eş’arîlere göre işitilebilir; Maturîdilerin geneline göre ise işitilemez. Makalede Eş’ariyye ile Maturidiyye arasında ihtilaf noktalarından sayılan kelam-ı nefsinin işitilebilirliği noktasında her iki ekolun kendi içinde görüş birliği içinde olmadığı ortaya konacaktır. Ayrıca onun işitilebilirliğini kabul eden bazı kelamcıların bununla duyuyla algılamayı kastetmedikleri tespit edilecektir. Onların işitilebilir olma ile mananın doğrudan kavranmasını kastettikleri gösterilecektir. Diğerlerine göre ise kelam-ı nefsinin işitilmesi, bu dünyadakinden tamamen farklı, ses ve harfleri algılamanın ötesinde bir kavrayıştır.

Keywords

• Kelam
• Mükellim
• Halkulkur’an
• Mahlûk
• Harf
• Ses