مجله دانشکده پزشکی اصفهان (Mar 2016)
The Association between Obesity, Constipation, and Functional Constipation in Iranian Adults
Abstract
مقدمه: یبوست، یک اختلال شایع در دستگاه گوارش است که بر کیفیت زندگی بیمار اثر می‌گذارد. یافته‌های حاصل از مطالعات انجام شده در رابطه با چاقی و یبوست، ضد و نقیض هستند. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی ارتباط میان چاقی عمومی و چاقی شکمی با یبوست و یبوست عملکردی در گروه بزرگی از جمعیت بزرگ‌سال ایرانی بود. روش‌ها: در این مطالعه‌ی مقطعی انجام شده روی 4457 بزرگ‌سال، با استفاده از اندازه‌های تن‌سنجی برگرفته از پرسش‌نامه‌ی خود- اجرا، افراد بر اساس شاخص توده‌ی بدنی به سه دسته افراد با وزن طبیعی، افراد با اضافه وزن و افراد چاق و بر اساس دور کمر به سه دسته‌ی طبیعی، دارای اضافه وزن شکمی و افراد با چاقی شکمی، طبقه‌بندی شدند. شیوع یبوست و یبوست عملکردی و اجزای آن با توجه به معیارهای III ROME مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: شیوع یبوست و یبوست عملکردی در بین افراد مورد مطالعه به ترتیب 6/33 و 3/15 درصد بود. پس از تعدیل عوامل مخدوش‌گر، افراد چاق نسبت به افراد با شاخص توده‌ی بدنی طبیعی، 32 درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به یبوست بودند (71/1-03/1: CI 95 درصد؛ 32/1 = OR یا Odd ratio). ارتباط معنی‌داری بین چاقی با خطر ابتلا به یبوست عملکردی یافت نشد. زمانی كه آنالیزها به تفكیك جنس صورت گرفت، ارتباط معنی‌داری بین اضافه وزن و چاقی در مدل خام با خطر ابتلا به یبوست در زنان مشاهده شد؛ به طوری که زنان دارای اضافه وزن، نسبت به زنان با شاخص توده‌ی بدنی طبیعی، 21 درصد (45/1-02/1 :CI 95 درصد؛ 21/1 = OR) و زنان چاق نسبت به زنان با شاخص توده‌ی بدنی طبیعی 65 درصد (15/2-26/1 :CI 95 درصد ؛65/1 = OR) خطر بیشتری برای ابتلا به یبوست داشتند. بررسی ارتباط چاقی شكمی با یبوست و یبوست عملکردی در كل افراد مورد مطالعه، حاكی از وجود ارتباط‌های معنی‌دار بین چاقی شكمی با خطر ابتلا به یبوست و یبوست عملکردی در مدل خام بود، اما تعدیل برای عوامل مخدوش‌گر، باعث از بین رفتن این ارتباط‌ها گردید. آنالیزها به تفكیك جنس در مدل‌های تعدیل شده، هیچ گونه ارتباط معنی‌داری بین چاقی شكمی با خطر ابتلا به یبوست و یبوست عملکردی در مردان یا زنان نشان نداد. نتیجه‌گیری: چاقی عمومی با افزایش معنی‌دار خطر یبوست در این جمعیت مرتبط بود؛ در حالی که چاقی شکمی ارتباطی با یبوست و یبوست عملکردی نداشت. چاقی عمومی در زنان با افزایش معنی‌دار خطر یبوست همراه بود؛ در حالی که در مردان هیچ ارتباط معنی‌داری بین چاقی یا چاقی شکمی با یبوست و یبوست عملکردی مشاهده نشد.
