کاربرد دو تکنیک داده‌کاوی برای تهیه نقشه پراکنش مکانی کربن آلی خاک (مطالعه موردی: کرانه شرقی دریاچه ارومیه)

Abstract

در این پژوهش، از دو مدل جنگل تصادفی و کیوبیست به عنوان یکی از پرکاربردترین تکنیک­های نوین داده­کاوی برای تهیه نقشه رقومی کربن آلی خاک در ساحل شرقی دریاچه ارومیه استفاده شد. بدین منظور با استفاده از روش نمونه­برداری تصادفی مرتب شده در منطقه­ای به وسعت 500 کیلومتر­مربع تعداد 131 نمونه خاک سطحی (عمق 10-0 سانتی­متری) و از دوسایت جداگانه برداشت شد. متغیرهای کمکی مورداستفاده در این تحقیق شامل شش باند مستقل برگرفته از تصویر OLI ماهواره لندست 8 (باندهای 2 تا 7)، تجزیه به مؤلفه­های اصلی (PCA) باندها و همچنین تعداد 14 شاخص­ ترکیبی مربوط به تیرماه سال 1396می­باشد. نتایج پیش­بینی مدل در مرحله آزمون (25 درصد داده­ها) نشان داد که مدل جنگل تصادفی با مقادیر (89/0 R2 =، 16/0RMSE = و 01/0ME =) صحت و کارایی بالاتری نسبت به مدل کیوبیست (85/0 R2 =، 21/0RMSE = و 03/0ME =) دارد. همچنین نتایج رتبه­بندی اهمیت متغیرهای کمکی برای پیش­بینی کربن آلی خاک نشان داد که پارامترهای شاخص مرئی مقاومت اتمسفریک (VARI)، شاخص گیاهی نرمال شده (NDVI)، شاخص سنگی شده آهک دو (CRI2) و شاخص سنگی شده آهک یک (CRI1) دارای بیشترین تأثیر و شاخص گچ (GI)­ و برخی باند­های مستقل از جمله باند 5 (B5) و باند 3 (B3) اهمیت کمتری نسبت به سایر شاخص­ها دارند. به­طور کلی نتایج نشان داد که مدل جنگل تصادفی در مقایسه با مدل کیوبیست به نحو مطلوبی قادر به مدل­سازی و پیش­بینی پراکنش مکانی کربن آلی خاک در منطقه مورد مطالعه بوده است.

Keywords

• جنگل تصادفی
• کیوبیست
• متغیرهای کمکی
• مدل‌سازی
• نقشه‌برداری رقومی