واکاوی روند تغییرات میانگین دمای رویه ایران با بهره‌گیری از داده‌های سنجش‌ازدور

Abstract

دمای رویۀ زمین، فراسنجی کلیدی در فیزیک فرآیندهای رویۀ زمین در مقیاس منطقه‌ای و به‌ویژه جهانی است. نزدیک به دو دهه است که از اندازه‌گیری دمای رویه توسط سنجنده مودیس می‌گذرد. واکاوی وردش‌های مکانی دمای رویه می­تواند ما را در شناخت رفتار این فرا سنج کلیدی یاری کند. هدف از این پژوهش واکاوی روند تغییرات دمای رویه در گستره ایران است. بدین منظور از داده­های دمای رویه زمین سنجنده مودیس ترا (MOD11A1) در دوره زمانی 1379-1398 به‌صورت روزانه و با تفکیک مکانی 1 × 1 کیلومتری بهره گرفته شد. پس از استخراج داده­ها در گستره ایران، روند دمای رویۀ گسترۀ ایران بر روی 1884077 یاخته به کمک آزمون من­کندال موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین گسترۀ روند افزایشی دمای رویه در فصل زمستان در ماه دی، بهمن و اسفند قابل‌مشاهده است و بیشتر روند­های افزایشی معنی­دار نیز در ارتفاعات دیده می­شود که این موضوع می­تواند در ارتباط با کاهش پوشش برفی و کاهش سپیدایی در این نواحی باشد. بررسی روند دمای رویه در فواصل ارتفاع 100 متر نیز نشان داد که در دی‌ماه تمامی سطوح ارتفاعی دارای روند افزایشی در دمای رویه است که این روند افزایشی در سطح 05/0 معنی­دار است.

Keywords

• آزمون من کندال
• ایران
• دمای رویه زمین
• روند