مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار (May 2024)

تعیین اثربخشی مدل درمانی فرایند تثبیت مجدد (TRP) بر کارکردهای اجرایی، انعطاف‌پذیری عصب‌شناختی و طرحواره‌های مرتبط با اختلال افسردگی در جانبازان اعصاب و روان بالای 25 درصد

  • رضا سلمانی پور نقلبری,
  • علیرضا پیرخائفی,
  • جاوید پیمانی,
  • علی اکبر فروغی

DOI
https://doi.org/10.30468/jsums.2024.7656.2982
Journal volume & issue
Vol. 31, no. 2
pp. 118 – 132

Abstract

Read online

زمینه و هدف: اختلال افسردگی اساسی با نقایص شناختی و عملکرد اجرایی همراه است. هدف این مطالعه تعیین میزان اثربخشی آموزش مدل درمانی فرایند تثبیت مجدد بر کارکردهای اجرایی، انعطاف‌پذیری عصب‌شناختی و اصلاح طرحواره‌های مرتبط با اختلال افسردگی در جانبازان اعصاب و روان بالای 25 درصد بود.مواد و روش­ها: روش مطالعه نیمه‌آزمایشی در قالب طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و دوره پیگیری 45 روزه بود. از بین50 نفر جانباز اعصاب و روان بالای 25 درصد که سابقه بستری در بیمارستان نیایش تهران را داشتند، تعداد40 نفر پس از تخصیص تصادفی در گروه آزمایش و کنترل، به مدت 12 جلسه90 دقیقه‌ای در هفته یک بار به مدت 3 ماه تحت مداخله قرارگرفتند. ابزار پژوهش عبارت بودند از پرسش‌نامه افسردگی بک (1996)، طرح‌واره‌های هیجانی لیهی (2002)، کارت‌های ویسکانسین (2008)، آزمون استروپ رنگی (1935) و پرسش‌نامه انعطاف‌پذیری شناختی دنیس وندروال (2010). داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار 24spss تجزیه و تحلیل شد.یافته­ها: نتایج تحلیل واریانس مختلط با اندازه‌گیری مکرر نشان داد که آموزش مدل درمانی تثبیت مجدد بر کارکردهای اجرایی، انعطاف‌پذیری عصب‌شناختی و طرحواره‌های هیجانی افراد نمونه به‌طور معناداری اثربخش بوده است. این نتیجه در مرحله پیگیری نیز دوام داشت (0/05<P).نتیجه‌گیری: مدل درمانی فرایند تثبیت مجدد با اصلاح حافظه آسیب‌زا و کاهش علایم افسردگی، موجب بهبود عملکرد ‌اجرایی، افزایش انعطاف‌پذیری عصب‌شناختی و اصلاح طرحواره‌های سازگار و ناسازگار در جانبازان بالای 25 درصد مؤثر واقع شد.

Keywords