طراحی الگوی مدیریت کرامت انسانی بر اساس آموزه‌های اسلامی

Abstract

سابقه و هدف: کرامت انسانی از مقوله‌های مهم در فرهنگ اسلامی است که می‌تواند حافظ بسیاری از ارزش‌های الهی-انسانی باشد و مدیران و کارکنان سازمان‌ها باید به آن توجه کنند. هرچند مطالعاتی در زمینۀ کرامت انسانی انجام شده است اما هنوز خلأ الگوی مدیریت مبتنی بر کرامت انسانی در نظام اداری بر اساس آموزه‌های اسلامی احساس می‌شود. ازاین‌رو، مطالعۀ حاضر با هدف طراحی الگوی مدیریت سازمانی مبتنی بر کرامت انسانی بر اساس آموزه‌های اسلامی انجام گرفته است. روش کار: روش پژوهش حاضر از نوع کیفی با راهبرد پدیدارشناسی توصیفی است. جامعۀ آماری پژوهش تمامی اعضای هیئت علمی گروه‌های الهیات و معارف اسلامی دانشگاه‌های شهر زاهدان با مرتبۀ علمی استادیار و بالاتر و دارای سابقۀ آموزشی و پژوهشی در حیطۀ کرامت انسانی در سال تحصیلی 98-1397 بود که از میان آنان 13 نفر به شیوۀ نمونه‌گیری هدفمند تا مرز اشباع نظری انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات مصاحبه نیز از کدگذاری استراوس و کوربین در سه مرحلۀ کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: نتیجۀ بررسی مصاحبه‌ها نشان داده که الگوی مدیریت سازمانی مبتنی بر کرامت انسانی با رویکرد اسلامی، از 21 کد محوری تشکیل شده است. این کدها در هفت کد گزینشی قانون‌مداری، جبران خدمات، عدالت‌ورزی، شایسته‌گزینی، مسئولیت‌پذیری اجتماعی، اعتمادسازی و تصمیم‌گیری مشارکتی طبقه‌بندي شده است. نتیجه‌گیری: مدیران سازمان با رعایت شاخص‌های قانون‌مداری، جبران خدمات، عدالت‌ورزی، شایسته‌گزینی، مسئولیت‌پذیری اجتماعی، اعتمادسازی و تصمیم‌گیری مشارکتی می‌توانند کرامت انسانی کارکنان را حفظ کنند و آن را ارتقا ببخشند. استناد مقاله به این صورت است: Nosratzehi A, Nastiezaie N, Salimi S. Designing a Human Dignity Management Model Based on Islamic Teachings. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2021;7(2):7-27. https://doi.org/10.22037/jrrh.v7i2.28237

Keywords

• آموزه‌های اسلامی، طراحی الگو، کرامت انسانی، مدیریت سازمانی