نشریه مهندسی معدن (Dec 2020)

وارون‌سازی تُنُک سه‌بعدی توام گرادیان متقاطع با استفاده از قید همواری برای داده‌های گرانی و مغناطیس کانسار آهن هماتیتی جلال‌آباد

  • علی مرادزاده,
  • فرشاد ژولیده سر,
  • فرامرز دولتی ارده جانی

DOI
https://doi.org/10.22034/ijme.2021.86936.1641
Journal volume & issue
Vol. 15, no. 49
pp. 67 – 87

Abstract

Read online

روش وارون‌سازی توام گرادیان متقاطع به عنوان یک روش بسیار مفید برای کاهش غیر یکتایی و همچنین رفع نقص‌های موجود در مدل‌های حاصل از وارون‌سازی مجزا محسوب می‌شود. این روش در حین داشتن این مزایا دارای معایبی است. بطوریکه الگوریتم روش وارون‌سازی توأم مبتنی بر گرادیان متقاطع زمانی که ابعاد مسئله بزرگ باشد به کندی اجرا می‌شود و در بعضی مواقع به کل قابل اجرا نیست. در این مقاله به منظور رفع این نقص، روش فضای داده بکار گرفته شده و الگوریتم بر این مبنا در محیط نرم‌افزار متلب کد نویسی شده است. به منظور بررسی کارایی کد، یک مدل مصنوعی حاوی سه مکعب با ابعاد و عمق‌های مختلف بکار گرفته شد. در ابتدا داده‌های گرانی و مغناطیس حاصل از این مدل مصنوعی با کد نوشته شده مدل‌سازی پیشرو تهیه شد و سپس با اضافه نمودن نوفه تصادفی بصورت مجزا و در فضای داده و بصورت سه بعدی وارون‌سازی شدند. در ادامه، الگوریتم بهبود یافته وارون‌سازی توأم و توسعه داده شده در محیط متلب مبتنی بر گرادیان متقاطع با اعمال قید همواری برای وارون‌سازی توام سه بعدی داده‌ها استفاده شد. نتایج به دست آمده بهبود‌های قابل توجهی در مدل‌های حاصل در یک شرایط مساوی را ایجاد کرد. این بهبود‌ها هم از جنبه تعیین موقعیت و گسترش عمقی مدل مصنوعی و هم از جنبه قابلیت اجرای کد با این تعداد پارامتر مدل بود. پس از تائید نتایج، الگوریتم مذکور برای وارون‌سازی توام و سه بعدی داده‌های گرانی و مغناطیسی برداشت شده از محدوده هماتیتی اطراف معدن جلال‌آباد زرند (استان کرمان) به منظور نمایش کارایی الگوریتم در وارون‌سازی داده‌های مغناطیسی محدوده مذکور بکار رفت. مقایسه مدل‌های حاصله با نتایج حفاری موید صحت کار و کارایی بالای این الگوریتم، حتی زمانی که با کمبود داده مواجه هستیم، می‌باشد.

Keywords