Cukurova Medical Journal (Jun 2021)

COVID-19 Aşı Okuryazarlığı Ölçeği’nin Türkçe geçerlilik ve güvenirliliği

  • Ayhan Durmuş,
  • Mahmut Akbolat,
  • Mustafa Amarat

DOI
https://doi.org/10.17826/cumj.870432
Journal volume & issue
Vol. 46, no. 2
pp. 732 – 741

Abstract

Read online

Amaç: Araştırmanın amacı, bireylerin Covid-19 aşı okuryazarlık düzeyini ölçmek için kullanılacak geçerli ve güvenilir bir ölçeği Türkçe’ ye uyarlamaktır. Gereç ve Yöntem: Kronik hastalıklarda sağlık okuryazarlığının değerlendirilmesi için Ishikawa ve meslektaşları tarafından geliştirilen ve Biasio ve meslektaşları tarafından Covid-19 aşı okuryazarlığı olarak uyarlanan ölçek kullanılmıştır. Ölçeğin Türkçe uyarlamasında doğrulayıcı ve keşfedici faktör analizi ve güvenilirlik analizi yapılmıştır. Örneklem seçiminde kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini çalışmaya katılmayı kabul eden 596 birey oluşturmaktadır. Bulgular: Araştırma da katılım gösterenlerin, %60,6’sı kadın ve %39,4’ü erkeklerden oluşturmaktadır. Ayrıca, katılımcıların %34,1’ni Y kuşağı, %28,2’sini X kuşağı, %27,9’nu Z kuşağı ve %9,9’nu Bebek Patlaması kuşağı oluşturmaktadır. Kaiser-Meyer-Olkin örneklem yeterliliği test sonucu değeri 0,905 ve Barlett’s testi anlamlıdır. Açıklayıcı faktör analizine göre orijinal ölçekteki gibi iki boyuta ayırılmakta ve toplam açıklanan varyansı %65,970’dir. Ölçeğin uyum iyiliği değerleri, RMSEA= 0,069, NFI= 0,949, CFI= 0,961, GFI= 0,943, AGFI= 0,917, IFI = 0,961, TLI= 0,952, RMR=0,036 olarak tespit edilmiş ve kabul edilen değerlerde olduğu anlaşılmıştır. Son olarak ölçeğin Cronbach alfa değeri 0,868 olarak tespit edilmiştir. Sonuç: Covid-19 aşı okuryazarlığı ölçeğinin kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araçtır. Aynı zamanda ölçek, bireylerin Covid-19 aşısı ile ilgili ne şekilde bir bilgi elde ettiğini, aşı hakkında bilgi toplama ve anlama yeteneklerini değerlendirmektir.

Keywords