Zanim na Syberii nastąpi odwilż, jeszcze spadnie śnieg. Przed czy po imperium:? Jędrzej Morawiecki: Szuga. Krajobraz po imperium. „Czytelnik” Warszawa 2022, s. 280

Abstract

Through a critical analysis of J. Morawiecki’s Szuga. Krajobraz po imperium [Szuga. Landscape after the Empire], Paweł Rogalski ponders a number of questions: Does Russia still exist in the 21st century in the imperial discourse? Has the superpower paradigm, as a certain manifestation of anarchy and a fallen myth, not already been ruined or exhausted? Is the empire an episode necessary historically to balance forces in a global crisis? Is the war in Ukraine (2014 and 2022) perhaps the “new-old” founding murder of the Eastern civilization, incorporating the model of the Russian empire? Does ideology as a glue, instead of positively constructing the subjectivity of the community, contribute to building a new, dangerous phantasm of the empire? In this context, the travel narrative authenticates the message by reaching abandoned and blurry places, where the encountered human subject generates not only events and adventures, but is a record of ideological traces left on the body and the psyche. As Czesław Niedzielski wrote: “In all varieties of reportage prose, the identity of the speaking subject and the author (regardless of the form of the reporting) is one of the basic premises determining the documentary and, most of all, the authentic qualities of the genre” Poprzez tekst krytyczny o „Szudze. Krajobraz po imperium” J. Morawieckiego staram się zastanowić i odpowiedzieć na pytania, czy Rosja nadal istnieje w XXI wieku w dyskursie imperialnym? i upadły mit, który nie jest już zrujnowany i wyczerpany? A może imperium jest epizodem niezbędnym w historii, aby zrównoważyć siły w globalnym kryzysie. A może wojna na Ukrainie (2014 i 2022) nie jest „nowym-starym” mordem założycielskim cywilizacja wschodnia, wcielająca się w model imperium rosyjskiego?Czy ideologia jako spoiwo, zamiast pozytywnie konstruować podmiotowość wspólnoty, przyczynia się do budowania nowego, niebezpiecznego fantazmatu imperium? docierając do miejsc opuszczonych i zatartych, gdzie napotkany podmiot ludzki generuje nie tylko zdarzenia i przygody, ale jest zapisem ideowych śladów pozostawionych na ciele i psychice.” Jak Czesław Niedzielsk napisałem: "We wszystkich odmianach prozy reportażowej tożsamość podmiotu mówiącego i autora (niezależnie od formy reportażu) jest jedną z podstawowych przesłanek określających dokument, ale przede wszystkim autentyczność gatunku." ( Niedzielski 1966: 172

Keywords

• Rosja
• postimperium
• ideologia
• duchowość
• mord
• narracja podróżnicza