تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران (Aug 2019)
بررسی ویژگی های آناتومی، فیزیکی و بیومتری چوب درخت انجیر ( Ficus carica) در جهت طولی و عرضی ساقه درخت
Abstract
در این پژوهش به بررسی خواص بیومتری الیاف، خواص فیزیکی و میکروسکوپی چوب انجیر پرداخته شد. از این رو، سه اصله درخت سالم انجیر واقع در استان مازندران انتخاب و قطع شده است. سه دیسک به ضخامت 5 سانتی متر در طول درخت(قطر برابر سینه، ارتفاع 9/1 متر و نزدیک تاج) تهیه شد. در جهت عرضی نمونه های آزمونی 2×2×2 از مغز به سمت پوست به صورت متوالی تهیه و مورد بررسی فیزیکی و بیومتری الیاف قرار گرفت. سپس خواص بیومتری الیاف شامل طول الیاف ، قطر حفره سلولی ، قطر کلی فیبر و ضخامت دیواره سلولی اندازه گیری شده است. ویژگی های فیزیکی شامل دانسیته بحرانی ، دانسیته خشک ، همکشیدگی طولی، شعاعی و مماسی محاسبه شدند. مقاطع میکروسکوپی از سه سطح (عرضی، مماسی و شعاعی) چوب انجیر تهیه و ویژگی های آناتومی چوب این گونه بطور دقیق و بر اساس فهرست (IAWA) تعیین شد.. مطالعات آناتومی در نزدیک مغز و پوست این چوب بیانگر تفاوت های بود. مهم ترین این اختلافات وجود تیل در حفرات آوندی چوب نزدیک مغز و عدم حضور آن در چوب نزدیک پوست، اشعه همگن در نزدیک پوست و اشعه ناهمگن در نزدیک مغز، میانگین قطر مماسی حفرات آوندی در نزدیک پوست بزرگتر(105 میکرون) از چوب نزدیک مغز(70 میکرون) و اشعه چوبی پهن تر در نزدیک پوست نسبت به چوب نزدیک مغز بوده است. همچنین چوب درخت انجیر جزء گونه پهن برگ پراکنده آوند ، حلقه رویش مشخص ، پارانشیم گرد آوندی و نواری ، دریچه آوندی ساده ، منافذ بین آوند متناوب و حاوی کریستال های منشوری در پارانشیم بود. نتایج نشان داد که هم درجهت عرضی و هم در جهت طولی درخت انجیر از لحاظ طول، قطر الیاف، قطر حفره سلولی و ضخامت دیواره سلولی اختلاف معنی داری وجود دارد. بطوریکه خواص بیومتری الیاف از مغز به سمت پوست روند صعودی داشتند.
Keywords