اثر تداخل علف‌هرز سلمه‌تره (Chenopodium album L.)بر سرعت ظهور برگ و عملکرد رازیانه (Foeniculum vulgare L.)

Abstract

به منظور ارزیابی تاثیر تداخل سلمه تره بر شاخص تولید بذر آن و عملکرد رازیانه آزمایشی فاکتوریل در سال زراعی 1391-1390 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به صورت افزایشی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و با دو فاکتور تراکم سلمه تره شامل صفر، 2، 4، 6 و 8 بوته در هر متر از طول ردیف کاشت و زمان نسبی سبز شدن آن شامل همزمان، 10، 20 و 30 روز پس از رازیانه انجام شد. رفع دوره خواب بذور سلمه تره با استفاده از اسید جیبرلیک انجام گردید. بر اساس نتایج به دست آمده، ظهور برگ هشتم رازیانه در تمامی تیمارها 4/35 روز بعد از سبز شدن آن اتفاق افتاد. زمان تا ظهور دوازدهمین برگ در رازیانه در فاصله تراکمی صفر تا 4 بوته سلمه تره در هر متر از ردیف کاشت متوسط 50 روز طول کشید، در حالی که در دو سطح بعدی تراکم علف هرز به طور میانگین 5/11 روز به تاخیر افتاد. با کاهش تراکم و تأخیر در زمان سبز شدن سلمه تره عملکرد دانه رازیانه افزایش یافت. به ازای هر واحد تراکم علف هرز معادل 25 میلی لیتر در متر مربع از عملکرد اسانس رازیانه کاسته شد. کاهش تراکم و تأخیر در زمان سبز شدن علف هرز، موجب کاهش شاخص تولید بذر آن در رقابت با رازیانه شد. در سلمه تره های سبز شده به طور همزمان با رازیانه، 8/9 درصد وزن کل بوته را بذر تشکیل می داد، در حالی که در زمان های دوم، سوم و چهارم سبز شدن آن مقدار این شاخص به ترتیب تا 8/5، 6/3 و 8/3 درصد کاهش یافت. در این مطالعه تیمارهای برخوردار از بالاترین تولید بیوماس در سلمه تره، دارای بیشترین تولید بذر در واحد سطح در علف هرز و در مقابل کمترین عملکرد دانه در رازیانه بودند، که می تواند در مدیریت این علف هرز در مزارع رازیانه مورد توجه قرار گیرد.

Keywords

• عملکرد اسانس
• بیوماس
• اسید جیبرلیک
• رقابت تمام فصل