مدیریت آب و آبیاری (Oct 2021)
برآورد میزان تبخیر - تعرق و ضریب گیاهی گیاه دارویی خرفه به روش لایسیمتری در شهرستان شیراز
Abstract
تعیین دقیق نیاز آبی گیاهان نقش اساسی در تعیین ابعاد تأسیسات آب، برنامهریزی آبیاری، افزایش بهرهوری و راندمان آبیاری دارد. دقیقترین و استانداردترین روش تعیین آب مورد نیاز گیاهان، روش بیلان آب با استفاده از لایسیمتر میباشد. گیاه خرفه بهعنوان یک گیاه دارویی از اهمیت ویژهای در مناطق مختلف جهان برخوردار است. خرفه با بسیاری از شرایط نامطلوب مانند خشکی، شوری و کمبود مواد غذایی سازگار است. براین اساس، پژوهشی با هدف تعیین ضریب گیاهی (K_C) گیاه دارویی خرفه و با استفاده از سه لایسیمتر زهکشدار در طول فصل زراعی ۱۳۹۶ در شهرستان شیراز اجرا گردید. تبخیر- تعرق روزانه واقعی به روش بیلان آب در لایسیمترها برآورد شد و تبخیر- تعرق مرجع با استفاده از گیاه چمن 12 سانتیمتری (گیاه مرجع) محاسبه گردید .از تقسیم تبخیر-تعرق واقعی بر تبخیر- تعرق مرجع، ضریب گیاهی روزانه برای طول دوره رشد مورد مطالعه اندازهگیری شد. در پایان فصل و در مراحل مختلف رشد، مقادیر مربوط به ضرایب گیاهی خرفه شامل مراحل ابتدایی، توسعه، میانی و نقطه انتهایی به ترتیب برابر ۹/۰، ۱/1، ۴/۱ و 8/0 بدست آمد. نیاز آبی فصلی گیاه خرفه در منطقه مورد مطالعه ۹۷/۳۵۸ میلیمتر محاسبه گردید. میانگین تبخیر و تعرق دوره ابتدایی ۶۸ میلیمتر، دوره توسعه و رشد ۶/۸۷ میلیمتر، دوره میانی ۱۱/۹۶ میلیمتر و دوره پایانی ۲۴/۱۰۷ میلیمتر بدست آمد. نتیجهگیری کلی این تحقیق کشت این گیاه کممصرف آب در مناطق خشک و نیمهخشکی ازجمله شهرستان شیراز است.
Keywords