نشانه‌شناسی زبان بدن در رمان «النومُ فی حَقل الکَرَز» اثر «أزهر جرجیس»

Abstract

ادبیات داستانی سرشار از نشانه‌های غیرکلامی از جمله علائم زبان بدن است. بررسی داستان‌ها از منظر ارتباطات غیرکلامی به‌ویژه زبان بدن که زنجیره‌ای از نشانه‌های گسترده است و پیام‌های متنوعی با توجه به بافت ارتباطی دریافت می‌شود، می‌تواند به خوانشی تازه از متن منجر شود. أزهر جرجیس عراقی در رمان «النوم فی حَقل الکرز» از علائم زبان بدن از جمله زبان چشم، دست، سر، لامسه، اندام و ظاهر فیزیکی بهره برده است. این پژوهش درصدد است با استفاده از روش توصیفی، تحلیلی با تکیه بر رویکرد نشانه‌شناسی به واکاوی نقش و جایگاه زبان بدن و کارکرد آنها در این رمان بپردازد.یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد جرجیس پیام‌هایی چون؛ تعجّب و حیرت، اضطراب، خشم و غضب، فراموشی، ترس و... به واسطة زبان بدن به مخاطب انتقال می‌دهد که پرده‌برداری از آنها در کشف پیام نهفته در متن سهم بسزایی دارد. از میان رفتارهای غیرزبانی در رمان ذکر شده، زبان چشم با (32 درصد) در جریان انتقال پیام بیشترین نقش و زبان ظاهر فیزیکی (موی صورت) با (2 درصد) کمترین نقش را دارد و زبان بدن در این رمان بیشتر، جایگزین و جانشین ارتباط کلامی شده است اما در مواردی نیز برای تکمیل کردن پیام کلامی یا پیام‌های کلامی را مورد تأکید بیشتر قرار داده است. بکارگیری زبان بدن در این رمان موجب افزایش ظرفیت نمایشی داستان شده است.

Keywords

• نشانه‌شناسی"
• زبان بدن"
• ارتباطات غیرکلامی"
• النومُ فی حَقل الکرز"
• "
• أزهر جرجیس"