علوم و تحقیقات بذر ایران (Dec 2016)
بررسی برخی خصوصیات بنیه بذر نخود (Cicer arietinum L.) تحت تأثیر سایهاندازی بر گیاه مادری
Abstract
عوامل محیطی موثر در طول دوره رشد و نمو گیاهان می‌توانند علاوه بر تعداد و اندازه بذر بر کیفیت بذر تولیدی اثر داشته باشند. بر این اساس، ابتدا در شرایط مزرعه، سطوح مختلف سایهاندازی (0، 25، 50 و 75 درصد) در مراحل رشد (رویشی، زایشی و کل دوره رشد) بر گیاه نخود رقم ILC482 اعمال گردید. سپس روی بذور تولیدی، در شرایط آزمایشگاهی برخی آزمون‌های جوانهزنی و رشد گیاهچه انجام گرفت. این آزمایش بهصورت فاکتوریل بر مبنای طرح آزمایشی کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1392 در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهان زراعی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی طراحی گردید. در این آزمایش صفات اندازه و وزن بذر، ارزیابی رشد گیاهچه‌ها و شاخص‌های جوانهزنی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که خصوصیات بذر تولیدی و رشد گیاهچه تحت تأثیر تیمارهای سطوح سایهاندازی، مراحل رشد و اثر متقابل بین آنها قرار گرفت. تیمار 75 درصد سایهاندازی و در مرحله رشد رویشی دارای کمترین مقادیر وزن دانه (6/244 میلی‌گرم)، وزن خشک ریشه (4/28 میلی‌گرم) و وزن خشک ساقه (9/28 میلی‌گرم) گردید. خصوصیات جوانهزنی فقط تحت تأثیر سطوح مختلف سایهاندازی قرار گرفت و با افزایش سایهاندازی مقادیر صفات کمتر شد.
