تحقیقات تاریخ اجتماعی (Jun 2016)
بررسی مسئله تغییر تابعیت اتباع ایران و عثمانی و واکنش دولت ایران نسبت به آن در فاصله سال‌های 1900-1922م/ 1317-1341ه.ق از خلال منابع و اسناد ایرانی
Abstract
مجاورت دو حکومت ایران و عثمانی و مشابهت‌های فرهنگی و تاریخی آن‌ها سبب شد در دوره قاجار تعداد بی‌شماری از اتباع دو طرف به دلیل مشکلاتی که در وطن خود با آن مواجه بودند به کشور همسایه مهاجرت و تغییر تابعیت دهند. اگرچه شماری از مهاجرین نیز در ابتدا ضمن زندگی و کسب‌وکار در کشور همسایه، تابعیت خود را حفظ کرده، ولی پس از مدتی تابعیت خود را تغییر می‌دادند. از اینرو این موضوع مهم است که دلایلی باعث می‌شد این افراد، تابعیت خود را تغییر دهند و واکنش دولت ایران در قبال تغییر تابعیت اتباعش چگونه بود؟. این مقاله با روش کتابخانهای اسناد موضوع را مورد بررسی و نتیجه حاصل نشان می‌دهد دلایلی چون اختلافات مذهبی، بدرفتاری مأمورین و دولت‌ها، بیرون آمدن اتباع از قید قوانین کشور خود و شرایط اقتصادی موجبات تغییر تابعیت افراد زا فراهم می‌اورد و این امر اغلب با اعتراضات پی‌درپی دولت ایران همراه بود.
