CEVAT DURSUNOĞLU’NUN AZINLIK VE MİLLET TANIMLAMALARIYLA İLGİLİ RAPORU

Abstract

İmparatorluk geleneği sonrası Cumhuriyet ile birlikte yeni rejim, kendiargümanları doğrultusunda bir hareket alanı belirledi. Bu yeni anlayış, imparatorlukteamüllerinin dışında ulus normlarını içine alan milli model oluşturma iddiasıydı.Yeni sistem merkeziyetçi bir karakterle arzu ettiği ulus-kimliğini tesis etmek içinfarklı bölgelerde uzman kişilere çalışmalar yaptırdı. Hazırlanan raporlar yenikimliğin şekillenmesine önemli dinamizm kattı. Bu bağlamda Kars MilletvekiliCevat Dursunoğlu’nun II. Dünya Savaşı döneminde hazırladığı rapor hem dönemhem de içerik açısından diğer çalışmalardan farklı tablo sundu. Hazırlananraporların çoğunluğu erken Cumhuriyet dönemini kapsaması ve sadece bir bölgeyiveya etnik/farklı kültürel unsurları içinde barındırırken Dursunoğlu’nun hazırladığırapor, farklı olarak hem azınlıklara, etnik-dini kimliklere ve farklı kültürlere önemliölçüde yer vermekteydi. Rapor, Pomaklardan Yahudilere, Rumlardan ErmenilereIrkçılardan Kürtlere geniş yelpazede, farklı/çeşitli unsurları ihtiva etmekteydi.Rapor erken Cumhuriyet döneminde ortaya konulan diğer çalışmalarla bazınoktalarda paralellik gösterse de Ermenilerle ilgili yaklaşımları kendi içinde birözgünlüğü barındırmaktaydı. Yahudilerle ilgili gerektiği durumlarda ülke dışınaçıkarılmaları/daimi sürgün seçeneği radikal, fakat gerçekçi olmayan yanılsamanınürünüydü.

Keywords

• cevat dursunoğlu
• ermeniler
• pomaklar
• rumlar
• yahudiler