دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی (May 2023)
تأثیر سبکهای والدگری بر اختلال سلوک (CD) با میانجیگری همدلی عاطفی و شناختی در دانشآموزان دورة متوسطه اول
Abstract
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر سبکهای والدگری بر اختلال سلوک (CD) با میانجیگری همدلی عاطفی و شناختی در دانشآموزان دورة متوسطه اول انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی دانشآموزان پسر متوسطه اول شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1399-1398 بود که تعداد 234 نفر از دانشآموزانی که بالاترین نمرات را در پرسشنامه علائم مرضی کودکان (فرم والد) (Gadow & Sprafkin, 2007) کسب کردند و دارای بیشترین نشانههای اختلال سلوک بودند، بر اساس روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و پرسشنامة والدگری آلاباما (Frick, 1991)، مقیاس بهره همدلی بارون-کوهن (Baron-Cohen & Wheelwrigh, 2004) را تکمیل کردند. برای پاسخگویی به فرضیهها از مدلیابی معادلات ساختاری بر روی نرم افزار LISREL استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که ضرایب مسیرهای مستقیم و غیر مستقیم در مدل پژوهش معنادار هستند (001/0>P). طبق یافتههای این پژوهش، سبکهای والدگری کارآمد و ناکارآمد و همدلی عاطفی و شناختی بر اختلال سلوک اثر مستقیم و معنادار دارند و سبکهای والدگری کارآمد و ناکارآمد نیز اثر مستقیم و معناداری بر همدلی عاطفی و شناختی دارند. همچنین سبک والدگری کارآمد (مؤلفههای والدگری مثبت و مشارکت پدر) و سبک والدگری ناکارآمد (مؤلفههای اقتدار، نظارت ضعیف و تنبیه بدنی) با میانجیگری همدلی عاطفی و شناختی بر اختلال سلوک دانشآموزان اثر غیرمستقیم دارد. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش میتوان نتیجهگیری کرد که ارتباط مناسب بین والد و کودک، دستیابی به نمویافتگی عاطفی را در فرد میسر ساخته و توانایی همدلی و رفتار جامعهپسند را در نوجوانان افزایش میدهد.
Keywords