فصلنامه روان‌شناسی کاربردی (Jun 2022)
مقایسه تکانشوری، استحکام من، ناگویی هیجانی و حمایت اجتماعی ادراک‌شده در معتادان ادامه‌دهنده و رهاکننده درمان
Abstract
هدف: سوءمصرف مواد عبارت است از الگوی غیرانطباقی مصرف مواد که از طریق پیامدهای نامطلوب عودکننده و قابل‌ملاحظه مرتبط با استعمال مکرر مواد ظاهر می‌شود. متغیرهای چندگانه بر شدت، مدت و درمان اختلالات سوءمصرف مواد تأثیر می‌گذارند. برآوردها در سال ۲۰۱۷ نشان داد که ۲۷۱ میلیون نفر در جهان از یک یا چند ماده‌مخدر استفاده کرده‌اند. پژوهش حاضر که از نوع علی-مقایسه‌ای بود، با هدف مقایسه تکانشوری، استحکام من، ناگویی هیجانی و حمایت اجتماعی ادراک‌شده در معتادان ادامه‌دهنده و رهاکننده درمان انجام شد. روش: بدین منظور، 180 نفر از مراجع‌کنندگان به سه مرکز ترک اعتیاد، به‌صورت تصادفی در سه گروه درمان دارویی، مشاوره انگیزشی و درمان ترکیبی دارویی- انگیزشی قرار گرفتند. آزمودنی‌ها پیش از درمان، پرسشنامه‌های مربوط به مقیاس تکانشوری بارات (بارات، 1994)، مقیاس استحکام من (بشارت، 1386)، مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو (بگبی، پارکر و تیلور، 1994) و مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک‌شده (زیمت، دالم، زیمت و فارلی، 1988) را تکمیل کردند. پس از پایان دوره درمانی، تعداد افراد باقی‌مانده هر گروه درمانی به‌ترتیب 45، 39 و 43 نفر بود. برای تحلیل داده‌ها از آزمون ناپارامتری یو مان-ویتنی استفاده شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان‌دهنده تفاوت معنادار در متغیرهای تکانشوری، استحکام من، ناگویی هیجانی و حمایت اجتماعی ادراک‌شده بین معتادان ادامه‌دهنده و رهاکننده درمان است. نتیجه‌گیری: توجه به این متغیرها می‌تواند در برنامه‌های پیشگیری، تشخیص و درمان سوءمصرف مواد مؤثر واقع شود.
Keywords
