Erciyes İletişim Dergisi (Jan 2013)
FOTOĞRAF VE SİNEMADA KOMPOZİSYON: ALTIN ORAN VE FIBONACCI SPİRALİ BAĞLAMINDA SPIELBERG FİLMLERİ ÜZERİNE GÖRSEL ÇÖZÜMLEME
Abstract
Görüntü kompozisyonu oluşturmak, insanlık tarihi kadar eski bir uğraştır. Mağara resimlerinden başlayarak form kazanan insanın doğaya dair görsel anlatısı, on binlerce yıl boyunca ortak bir kültür mirası olarak gelişmiş, insanoğlunun görüntüye dair ortak beğenisi neredeyse bir refleks halini almıştır. Çok farklı kültürlerden, dünyanın dört bir köşesinden gelen insanların aynı resme güzel demesi, aynı fotoğrafı beğenmesi, aynı mimari yapıdan etkilenmesinin altında yatan nedenin ne olduğu, bugün olduğu gibi dün de araştırılmıştır. Çok farklı disiplinlerden bilim insanlarının, düşünürlerin, din adamlarının birbirlerinden binlerce kilometre uzakta, onlarca asır ötede olsalar bile ortaklaşa yaptıklarını söyleyebileceğimiz çalışmaları; insanoğluna neyin güzel göründüğüne dair bazı değişmez formüller ortaya koymuştur. Çalışma kapsamında, bu formüllerin en etkili olanlarından “Altın Oran” ve yine altın oranla ilişkilendirilmesi gereken ancak kendi özgünlüğüyle asırlara ilham kaynağı olan “Fibonacci Spirali” bağlamında; insanoğlunun bugünkü görsel anlatı araçları olan fotoğraf ve sinemanın görüntü kompozisyonları üzerinde durulacaktır. Resim sanatı, fotoğraf ve sinemanın ortak geçmişlerine ve etkileşimlerine dair bazı değerlendirmelerden sonra; kadim oranların en yenilikçi sanat ve sanatçılar üzerindeki etkisini incelemek üzere Steven Spielberg filmlerinden görüntü kareleri üzerine görsel çözümleme yapılacaktır.
