مجله دانشکده پزشکی اصفهان (Feb 2018)
بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نشانگرهای روان‌شناختی (استرس، کیفیت زندگی و راهبردهای مقابله‌ای) در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2
Abstract
مقدمه: دیابت نوع 2، یکی از بیماری‌های مزمن است که اثرات جسمی و روانی عدیده‌ای برای فرد به دنبال دارد. پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (Acceptance and commitment therapy یا ACT) بر نشانگرهای روان‌شناختی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام گرفت. روش‌ها: پژوهش حاضر، از منظر نحوه‌ی اجرا، نیمه‌آزمايشي با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه شاهد و آزمون پی‌گیری بود. جامعه‌ی آماری، شامل تمامی بیماران مبتلا به دیابت مراجعه کننده به مرکز دیابت شهر کرمانشاه در سال 1395 بود که واجد پرونده‌ی درمانی بودند. 40 نفر با توجه به معیارهای شمول، به روش در دسترس انتخاب و به صورت جایگزینی تصادفی در دو گروه 20 نفره‌ی مورد و شاهد قرار گرفتند. افراد گروه مورد، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را دریافت نمودند، اما افراد گروه شاهد درمان خاصی دریافت نکردند. افراد شرکت کننده، پرسش‌نامه‌های راهبردهای مقابله‌ای Lazarus-Folkman، رویدادها و تغییرات زندگی خانوادگی (Family inventory of life events یا FILE) و فرم کوتاه پرسش‌نامه‌ی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت (Diabetes quality of life-brief clinical inventory یا DQOL-BCI) را تکمیل نمودند. تحلیل داده‌ها، با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام گرفت. یافته‌ها: بین میانگین نمرات پس‌آزمون راهبردهای مقابله‌ای مسأله‌مدار و هیجان‌مدار و نیز استرس، بعد از حذف اثر پیش‌آزمون، در گروه‌های مورد و شاهد، تفاوت معنی‌داری وجود داشت (010/0 ˂ P)، اما نتایج حاکی از آن بود که در متغیر کیفیت زندگی، تفاوت معنی‌داری بین دو گروه مورد و شاهد وجود نداشت (050/0 < P). نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، می‌توان گفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می‌تواند در کاهش مشکلات بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن نظیر دیابت، اثرگذار باشد.
Keywords
