اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی در مقایسه با واقعیت درمانی بر انتظارات از ازدواج در دختران مجرد مانده

Abstract

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی طرحواره‌ها درمانی هیجانی و مقایسه آن با واقعیت درمانی بر انتظار از ازدواج در دختران مجرد مانده بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس‌آزمون، پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 53 دختر مجرد 35 تا 40 ساله شهر تهران از سه مرکز مشاوره در سال 1397 بود. از بین داوطلبان پس از غربالگری با پرسشنامه انتظار از ازدواج جونز و نلسون (1996)، 45 دختر انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایشی 1 طرحواره‌های هیجانی، گروه آزمایشی 2 واقعیت درمانی و گروه گواه و در هر گروه 15 دختر جایگزین شد. برای گروه آزمایشی 1 از بسته درمانی لیهی (2016) به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای و یکبار در هفته و برای گروه آزمایشی 2 از بسته درمانی دوبا، گراهام، بریتزمن و میناترا (2009) در سه مرحله و در 6 جلسه‌ 60 دقیقه‌ای یکبار در هفته استفاده و داده‌ها با استفاده از طرح تحلیل واریانس آمیخته تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج در سطح معناداری 05/0>P، حاکی از تأثیر مداخله طرحواره هیجانی بر انتظار بدبینانه (03/18 P=)، انتظار آرمان­گرایانه (52/19 F=) و انتظار واقع­گرایانه از ازدواج (6/6 F=) و مداخله واقعیت درمانی بر انتظار بدبینانه (81/25 F=)، انتظار آرمان‌گرایانه (49/16 F=) و انتظار واقع‌گرایانه از ازدواج (65/5 F=) و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری در هر دو مداخله بود. نتایج نشان داد که میزان اثربخشی دو شیوه درمان تفاوت معناداری با یکدیگر ندارد (11/0P=). نتیجه‌گیری: از آنجا که هر دو مداخله منجر به کاهش نگرش‌ و تصویر آرمان ناکارامد از انتظارات بدبینانه از ازدواج دختران مجرد می­شود؛ بنابراین بهترین ابزار کمک کننده جهت شناسایی موقعیت برانگیزاننده طرحواره و شرایط اینجا و اکنون است و زمینه تغییر در فرد و به تبع آن در حوزه ازدواج را فراهم می‌کند

Keywords

• انتظار
• ازدواج
• دختران مجرد مانده
• طرحواره‌های هیجانی
• واقعیت درمانی