منظر (Aug 2017)
بازشناسی مفهوم «آستانه» در باغ ایرانی
Abstract
در سال‌های اخیر، توجه به ابعاد معنایی در کنار ابعاد کالبدی مطرح بوده است؛ به طوری‌که از نظر بسیاری از صاحب‌نظران، نادیده انگاشتن این ابعاد باعث کاهش کیفیت فضاهای زندگی شده است. یکی از مفاهیمی که در اغلب مواقع، وجود نگاه ساده‌انگارانه باعث فراموشی ابعاد معنایی آن شده، مفهوم «آستانه» است. «آستانه» به عنوان یک مفهوم یا تنها یک کالبد، می‌تواند طیف وسیعی از معانی مرتبط با فضا و مکان را در برگیرد، که بر حس حضور و ظهور تأثیر گذاشته و فضا را واجد کیفیت می‌کند. از این‌رو مقاله حاضر با هدف بازشناسی ابعاد مختلف معنایی و تجلی کالبدی «آستانه» در باغ ایرانی، خصیصه‌ها و ویژگی‌های آن را مورد مطالعه قرار داده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، کتابخانه‌ای بوده است. در نگاه نخست، آستانه به عنوان یک مفهوم قابل تعریف توسط عناصر کالبدی، در نظر گرفته می‌شود که دارای لایه‌های معنایی بوده و به واسطه نوع کاربرد آن، به صورت عینی و ذهنی درک می‌شود. علاوه بر این، این فضا دارای طراحی و فرم متنوعی است که در انواع باغ‌های مختلف، کیفیت‌های فضایی متفاوتی را عرضه کرده و به این صورت ویژگی‌های درون و برون را در خود حمل می‌کند.
