Analytical and Numerical Methods in Mining Engineering (Aug 2019)
مدلسازی زمین‌آماری ویژگی رنگ زمین با استفاده از پردازش تصاویر مغزه‌های حفاری در سیستم RGB جهت تفکیک آلتراسیون مس (مطالعه موردی: معادن مس کهنگ و میدوک)
Abstract
مدلسازی زمین‌شناسی مستلزم تجربه و دقت بالاست که سابق به روش دستی و امروزه به صورت دستی- کامپیوتری و یا کامپیوتری تهیه می‌گردد. اغلب این مدل‌ها بر اساس داده‌های فاصله‌ای به دست آمده از مغزه‌های حفاری اکتشافی و به روش درون‌یابی خطی به دست می‌آیند. امروزه روش‌های زمین‌آماری به خصوص کریجینگ شاخص قابلیت بالایی در تهیه مدل‌های هندسی- زمین‌شناسی یافته‌اند اما در اغلب مواقع تغییرات ریز زون‌های زمین‌شناسی تدریجی است و این نوع مدل‌ها را دچار ابهامات گوناگونی می‌نماید که این مسئله در تفکیک زون‌های آلتراسیون معادن مس پورفیری اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. در این پژوهش به کمک پردازش عکس مغزه‌ها و تبدیل آنها به داده‌های فاصله‌ای رنگ در سیستم RGB با استفاده از Core Processing و از داده‌های کمی رنگ‌های قرمز، سبز و آبی به طور مجزا استفاده شد. ابتدا برای منطقه معدن کهنگ مدلی به ابعاد 700 در 300 متر و ارتفاع 400 متر در محدوده چاه‌های اکتشافی منطقه تهیه و مقادیر R، G و B برای بلوک‌های با ابعاد 5×5×5 به روش کریجینگ معمولی مورد تخمین قرار گرفت و امکان تهیه مقطع زمین‌شناسی بر اساس سیستم رنگ‌بندی سه گانه RGB ممکن گردید. جهت اعتبارسنجی شاخصی با عنوان Irgb که طول بردار در محورهای سه گانه R، G وB است، تعریف گردید و مقاطع این شاخص با مقاطع سنگ‌شناسی و مقاطع آلتراسیون معدن کهنگ مورد مقایسه قرار گرفت، که با مقاطع سنگ‌شناسی تطابق خوبی نشان نداد. اما مقایسه نقشه آلتراسیون افق 1700 با شاخص Irgb همان تراز در معدن کهنگ تطابق قابل قبولی را نشان داد. برای اطمینان از امکان استفاده از مدل زمین‌آماری سیستم رنگ RGB و شاخص Irgb به عنوان معرف مدل آلتراسیون در معادن مس، مدل شاخص Irgb معدن مس میدوک بر اساس 13 گمانه ژئومکانیکی و 35 گمانه ژئوشیمیایی تهیه گردید. از طرفی عملیات برداشت ژئوفیزیکی معدن به منظور تعیین زون‌های آبدار انجام و مقاطع ضریب مقاومت الکتریکی تهیه شده با مقاطع شاخص Irgb مقایسه گردید. و نتیجه مقایسه توانست با توجه به حساسیت رنگ به آلتراسیون، این زون‌ها را تشخیص و تفکیک نماید و از اینکه زون‌های با مقاومت الکتریکی پایین زون آبدار تلقی شود، جلوگیری کند.
Keywords
