پژوهش‌های ژئوفیزیک کاربردی (Dec 2021)

تعیین پارامترهای بهینه مدل اولیه در معکوس‌سازی منحنی‌های پاشندگی امواج سطحی در حوضه‌های عمیق (مطالعه موردی : شهر تهران )

  • سعید سلطانی,
  • ابراهیم حق شناس,
  • غلام جوان دلویی

DOI
https://doi.org/10.22044/jrag.2021.9249.1272
Journal volume & issue
Vol. 7, no. 4
pp. 333 – 348

Abstract

Read online

موضوع مدل‌سازی معکوس منحنی پاشندگی امواج سطحی مهم‌ترین و پیچیده‌ترین فرایند مطالعه ساختار سرعتی زمین به وسیله ارتعاشات محیطی است. عوامل متعددی باعث می‌شوند که پاسخ منحصربه‌فردی برای این مسائل وجود نداشته باشد. در این میان داشتن اطلاعات قبلی با هدف کاهش پاسخ‌های محتمل، مفید خواهد بود. در اغلب اوقات این اطلاعات در دسترس نیست و یا تنها بازه مشخصی از ساختار سرعتی را شامل می‌شود. بنابراین تعیین بهترین پارامترهای مدل اولیه برای شروع عملیات معکوس سازی که حداقل موارد لازم برای توصیف لایه می‌باشند یکی از عوامل تاثیرگذار در رسیدن به پاسخ مطمئن و قابل اعتماد است. در این مقاله، تلاش‌ برای ایجاد یک چارچوب نظام‌مند برای تعیین این مدل‌ها به کمک پژوهش های قبلی در این زمینه مورد بررسی قرار خواهد گرفت و بهترین استراتژی و راهبرد برای انتخاب پارامترهای اولیه مدل، بدون داشتن هیچ‌گونه اطلاعات اضافی معرفی خواهد شد. در ادامه با مطالعه موردی بر روی دوساختگاه یکی در غرب (پارک پردیسان) و دیگری شرق (استادیوم تختی) شهر تهران ، میزان تفاوت ناشی از انتخاب صحیح این مدل ها بصورت کمی و کیفی بررسی می شود. نتایج حاصل از این مقاله تاثیر انتخاب پارامترهای مدل اولیه بر نتایج، تاثیر اطلاعات اضافی و اهمیت چگونگی حل مساله معکوس منحنی های پاشندگی امواج سطحی را به خوبی نشان می دهد. استفاده از این رهیافت در مدل سازی معکوس منحنی پاشندگی برای تولید مدل ساختار سرعت موج برشی در مناطق با توپوگرافی نسبتا شدید همراه با آبرفت های عمیق، دست یابی به مدل نهائی قابل اعتماد را سریعتر فراهم می نماید.

Keywords