Pożytki ze słuchania i czytania ze zrozumieniem. Przyczynek do rozważań o roli biblioterapii we wspomaganiu rozwoju mowy i myślenia w średnim i późnym dzieciństwie

Abstract

Autorka artykułu analizuje wpływ recepcji literatury na procesy kognitywne dziecka. W pierwszej części prezentowanego tekstu opisuje rolę języka w rozwoju myślenia, odwołuje się do teorii J. Brunera w celu omówienia procesu tworzenia się reprezentacji umysłowych, w tym głównie reprezentacji pojęciowych. Następnie analizuje rolę narracji, która pomaga dziecku konstruować obraz świata, jednocześnie zawiera klucz do jego rozumienia. Kontynuując te rozważania, autorka wspomina o zadaniach realizowanych poprzez biblioterapię i bajkoterapię. W tym kontekście przypomina rodzaje bajek terapeutycznych, w których stawiane cele są podstawą ich podziału; służą do wyodrębnienia tekstów nacechowanych relaksacyjnie, psychoedukacyjnie lub psychoterapeutycznie. Następnie opisuje rolę literatury w stymulowaniu myślenia przyczynowo-skutkowego, hipotetycznego, procesu wnioskowania oraz podkreśla jej wpływ na rozwój kreatywności. Poza tym omawia tryby przetwarzania informacji, wyodrębnia styl optymistyczny, pesymistyczny, analityczny, syntetyczny, egocentryczny, dialektyczny, humorystyczny i autorytarny. Poznanie dzięki literaturze stylów przetwarzania może skutkować potencjalnym wypracowaniem bardziej zrównoważonego i elastycznego trybu, czyli takiego, który dostosowany jest do konkretnej sytuacji. Wspomaganie rozwoju psychicznego w wybranych obszarach może zachodzić głównie dzięki recepcji literatury pięknej, także bajki terapeutyczne mogą być pomocne w tych działaniach.

Keywords

• biblioterapia
• bajkoterapia
• wspomaganie
• tryby (style) przetwarzania informacji
• kreatywność