Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska (Jul 2016)
Akwakultura jako narzędzie poprawy statusu karpiowatych ryb reofilnych w Polsce – stan i perspektywy badań
Abstract
Ekosystemy śródlądowych wód płynących na skutek przekształceń o charakterze antropogenicznym są obecnie jednymi z najbardziej zmienionych i zagrożonych środowisk naturalnych. Ichtiofauna, jako istotny element biosystemu, również podlega tym zmianom. W efekcie, od wielu lat obserwuje się zmniejszenie liczebności ugrupowań ryb zasiedlających rzeki. Karpiowate ryby reofilne są ważnym składnikiem ichtiocenoz rzecznych. Ze względu na znaczenie środowiskowe, ale również gospodarcze, od wielu lat są obiektem zainteresowań zespołów badawczych w Polsce. W latach osiemdziesiątych XX wieku rozpoczęto programy badawcze ukierunkowane na opracowanie metod rozrodu oraz wychowu materiału zarybieniowego tej grupy ryb. Badania te zakończyły się sukcesem naukowym, a także aplikacyjnym. W wyniku ponad dwudziestoletnich zabiegów nastąpiła poprawa statusu niektórych opisywanych gatunków w zakresie stopnia ich zagrożenia. Obecnie istnieje konieczność kontynuowania intensywnych działań zmierzających do ochrony i odbudowy populacji tych gatunków ryb reofilnych, których status nie uległ poprawie. Jest to możliwe między innymi dzięki opracowaniu innowacyjnych biotechnik w akwakulturze. Mimo wielu zagrożeń, akwakultura karpiowatych ryb reofilnych oparta na wynikach badań naukowych może stać się w większym zakresie niż obecnie ważnym elementem nowoczesnej akwakultury w Polsce, wspierającej działania na rzecz ochrony i poprawy zasobów przyrodniczych i zachowania różnorodności biologicznej wód płynących.