Online Academic Journal of Information Technology (May 2024)

Sürdürülebilir Kalkınma ve Dijitalleşmeyle Birlikte Ortaya Çıkan Meydan Okumalar

  • Hilal Kuvvetli Yavaş

DOI
https://doi.org/10.5824/ajite.2024.02.002.x
Journal volume & issue
Vol. 15, no. 2
pp. 138 – 173

Abstract

Read online

İnsanlık karmaşık sosyal, ekonomik ve çevresel sorunlarla karşı karşıyadır. 2010’lu yıllarda mevcut sorunlara yönelik artan çözüm arayışları yeşil ve dijital dönüşümü hedefleyen politika gündemlerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Birleşmiş Milletler 2015 yılında Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarını (SKA) ortaya koymuş ve uluslararası alanda etkili bir politika çerçevesi meydana getirmiştir. Aynı dönemde farklı ülkelerin yeşil ve dijital dönüşümü merkeze koyan açılımları arasında belki de en çok öne çıkanı, 2011 yılında Almanya’da, yeni yıkıcı dijital teknolojilerle endüstriyel üretimin, istihdamın yapısını ve küresel konfigürasyonunu önemli ölçüde değiştirebilecek yaklaşımıyla Endüstri 4.0 olmuştur. Endüstri 4.0’a karşılık 2016 yılında Japonya Toplum 5.0 açılımını ortaya koymuştur. 2021 yılında ise Avrupa Birliği, Toplum 5.0 söylemi ile uyumlu olan Endüstri 5.0 kavramı ile yeni bir gündem oluşturmuştur. Bu yaklaşımlarda dijitalleşme ve dijital dönüşüm mevcut çok yönlü ekonomik ve sosyal sorunların çözümüne yönelik olarak merkezi bir konumda yer almaktadır. Öte yandan, dünyada dijitalleşmenin mevcut seyri, bahsi geçen açılımların öngördüğünün aksi yönde sonuçlar da üretmektedir. Dijital dönüşümün sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması etkili bir araç olabilmesi için dijitalleşmeden kaynaklanan mevcut sorunların anlaşılması gerekmektedir. Bu çalışmada, sürdürülebilir kalkınma, dijitalleşme, dijital dönüşüm kavramları, Endüstri 4.0, Toplum 5.0 ve Endüstri 5.0 kavramları ele alınmış ve ilgili dokümanlar analiz edilmiştir. Ardından mevcut dijitalleşme trendinin sosyal ve çevresel yansımaları ve neden olduğu meydan okumalar değerlendirilmiştir.

Keywords