Akademik İncelemeler Dergisi (Aug 2014)
Dil ve İdeoloji: Devlet Ana'da Üslûp Sorunları
Abstract
Roman ve tarih konusu, bir yandan kurmaca ile belge arasındaki uzlaşmazlığın, öte yandan tarih inşâ etme arzusunun ister belgeleri konuşturmak ister kurmacayı yönlendirmek bağlamında ele alınsın sorunlu olduğu tartışmalı bir konusudur. Bu tartışmalı alanın Türk edebiyatındaki en tipik örneklerinden birisi Kemal Tahir'dir. Yazar romanları ve sanatçılığı kadar tarihe yaklaşımıyla da ilgi çeken, dolayısıyla, romanlarından kalkarak tarih düşüncesini, tarih üzerine tezlerinden hareketle romancılığını konuşmak mümkün, hatta kışkırtıcıdır. Yazarın roman sanatı içerisinden bir tarih tezi geliştirmek istediği eserlerinin başında, genellikle en başarılı eseri sayılan Devlet Ana romanı gelmektedir. Bu roman edebiyat biliminin yöntemlerinden birisi olarak üslup özellikleri bakımından incelendiğinde, tarih-kurma arzusunun romanın dokusunda çelişik yapılar oluşturduğu görülmektedir.