Artuklu Akademi (Dec 2016)
Zühd, Şiir ve Dil: İbn Malik ve el-Maksûr ve’l-Memdûd Adlı Eseri
Abstract
Hicri 7. yy’da yaşayan İbn Malik bölgemizde (Türkiye’nin güneydoğusu) daha çok nahiv ilmiyle alakalı “Elfiyye” adlı eseri ile tanınan bir âlimdir. Ancak İbn Malik nahiv ilmiyle uğraşmanın yanında lügat ilmiyle de meşgul olmuştur ki onun bu yönü pek fazla bilinmemektedir. Lügat ilmi, belirli bir dile ait söz dağarcığını cem etmeyi vazife edindiğinden oldukça önemli bir alandır. İbn Malik ve lügat ilmi denildiğinde akla gelebilecek eserlerinden biri el-Maksûr ve’l-memdûd adlı eseridir. İbn Malik bu eserinde Arap dilindeki maksûr ve memdûd kelimeleri ele almıştır. Eser manzum bir şekilde telif edilmiştir. Bizim için eseri farklı kılan bir yön ise baştan sona hikmet ve zühd ile dolu nasihatler şeklinde telif edilmiş olmasıdır. Her bir maksûr-memdûd ikilisinin ele alındığı beyit zahidâne bir nasihat içermektedir. Böylelikle İbn Malik bu eserinde zühd, şiir ve dili bir araya getirip mezcetmiştir.
