Pediatria i Medycyna Rodzinna (Dec 2011)
Fundamentalne znaczenie karmienia piersią dla zdrowia i rozwoju dziecka
Abstract
Karmienie piersią jest złotym standardem żywienia noworodków i niemowląt, zapewniającym optymalny rozwój somatyczny i psychoruchowy oraz zwiększenie funkcji poznawczych. Jest też prawem naturalnym dziecka i niezastąpionym sposobem odżywiania we wczesnym okresie życia. Rekomendacje Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej (AAP) wskazują pokarm matki jako wyłączne pożywienie niemowlęcia przez pierwsze 6 miesięcy życia, z przedłużeniem, po wprowadzeniu żywienia uzupełniającego, co najmniej do końca pierwszego roku. Wyjątkowość pokarmu kobiecego polega na jego swoistości gatunkowej, wartościach immunologicznych, ochronnych oraz bioaktywnych czynnikach wzrostu. Te właśnie składniki pokarmu nie są możliwe do odtworzenia w mieszankach mlecznych. Obniżają one znacząco zachorowalność i śmiertelność niemowląt oraz małych dzieci. WHO uznaje karmienie piersią za zasadniczy czynnik zmniejszający śmiertelność dzieci do lat pięciu. Również sam akt ssania ma dobroczynny wpływ na matkę i karmione dziecko, przyczyniając się na drodze humoralno-zmysłowej do rozwoju emocjonalnego i poznawczego, poczucia spokoju i bezpieczeństwa. Prowadzone przez WHO w 6 krajach na 5 kontynentach badania rozwoju somatycznego dzieci karmionych piersią wykazały, że wszystkie dzieci rozwijają się podobnie. Karmienie piersią zostało uznane za normę i wszelkie osiągnięcia rozwojowe powinny być odnoszone do rozwoju tak żywionych dzieci. Badania te zaowocowały opracowaniem nowych (2007 r.) siatek centylowych rozwoju somatycznego. Przedstawiono krótki przegląd piśmiennictwa dotyczący wartości pokarmu, uwypuklając właściwości immunologiczne, czynniki bioaktywne, lipidy, w tym wielonienasycone kwasy tłuszczowe (DHA), podkreślając ich znaczenie dla budowy mózgu oraz siatkówki. Przedstawiono również powstałe z inicjatywy Światowej Organizacji Zdrowia oraz Fundacji Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF) najważniejsze rekomendacje, programy i strategie dla promocji, wspierania i upowszechniania karmienia piersią oraz kodeks marketingu produktów zastępczych zakazujący godzącą w proces laktacji reklamę produktów zastępujących mleko kobiece.
