تصمیم گیری و تحقیق در عملیات (Oct 2022)

ساختار تحلیل پوششی داده هابا داده های فازی شهودی (مطالعه موردی: ارزیابی کارایی ایمنی محور در پروژه‌های ساخت و ساز)

  • زینب لطیفی,
  • ندا پویان

DOI
https://doi.org/10.22105/dmor.2021.296432.1452
Journal volume & issue
Vol. 7, no. 4
pp. 628 – 647

Abstract

Read online

هدف: تحلیل پوششی داده­ ها به‌عنوان یکی از زیرشاخه ­های کلیدی در برنامه ­ریزی ریاضی نقش برجسته ­ای در ارزیابی کارایی واحدهای تصمیم­ گیری در حوزه ­های گوناگون یافته است. حوادث مختلف کاری، به ما یادآوری می­ کند که به توسعه مدل‌های ایمنی در محیط کار توجه بیشتری داشته باشیم. اگرچه پارادایم ­های مختلف، رویکردهایی برای توصیف و توسعه روش­ های ایمنی و ارزیابی آن‌ها پیشنهاد کرده‌اند، اما با توجه به شرایط ناشی از ابهام در دنیای واقعی، نیاز به تکمیل و توسعه بیشتر برای گسترش ایمنی و ارزیابی آن‌ها در شرایط عدم قطعیت محسوس می­ باشد. در این میان، استفاده از اعداد فازی شهودی به علت در نظر گرفتن شاخص هایی همچون عضویت و عدم عضویت داده ­ها اهمیت ویژه ­ای دارد.روش‌شناسی پژوهش: در این تحقیق، پس از تجزیه‌وتحلیل و پردازش اولیه، بر اساس مطالعات، ابتدا روش پارامتری و کارآمد برای رتبه بندی اعداد فازی شهودی مقدار انتخاب و مطرح می­ شود. درستی عملکرد روش انتخابی با توجه به فرمول­ بندی آن در ساختارهای خطی واضح می­باشد. مدل توسعه‌یافته تحلیل پوششی داده ­ها، فرمول­ بندی ریاضی آن در شرایط حاکم بر ساختار مدل و رویکرد اجرای آن بیان می­شود. مطالعه ­ای موردی برای تعیین عوامل موثر بر عملکرد ایمنی با استفاده از مدل آورده شده است. علاوه بر رتبه‌بندی واحدها، تحلیل حساسیت به‌منظور رتبه‌بندی شاخص ­های تعیین شده در ورودی­ ها و خروجی­ ها انجام می­ گیرد.یافته ها: نتایج مدل تحلیل پوششی داده ­ها با داده­ های فازی شهودی نشان داد که با افزایش k، تعداد واحدهای کارا افزایش می ­یابد؛ از طرفی، کمترین و بیشترین کارایی به ترتیب متعلق به دیدگاه بدبینانه (k=0) و دیدگاه متعادل (k=0.5) می­باشد. همچنین تحلیل حساسیت نشان داد که دو عامل فشار کاری و میزان آسیب دیدگی­ ها (جسمی و روحی) به ترتیب، بیشترین و کمترین عوامل ایمنی تاثیرگذار بر نتایج کارایی هستند.اصالت/ارزش افزوده علمی: استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ­ها با داده­ های فازی شهودی برای ارزیابی عملکرد سایت‌های ساختمانی از بعد ایمنی، می­تواند به‌طور معناداری نتایج بهتری فراهم کند زیرا در دنیای واقعی، عدم قطعیت وجود دارد و داده ­های فازی شهودی، میزان عضویت و عدم عضویت را به‌طور هم‌زمان در نظر می­ گیرند.

Keywords