پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل (May 2015)
ویژگی‌های ساختاری خشکه‌دار در یک جنگل دست نخورده طبیعی راش آمیخته (مطالعه موردی: جنگل شصت‌کلاته گرگان)
Abstract
هدف این مطالعه، بررسی مقادیر کمی و کیفی خشکه‌دار در یک جنگل دست‌نخورده طبیعی راش شرقی در قطعه بررسی دائمی جنگل شصت‌کلاته گرگان به مساحت 16 هکتار می‌باشد. برای این منظور کلیه خشکه‌دارهای سرپا و افتاده با قطر بیشتر از 5/7 سانتی‌متر بر اساس نوع گونه، درجه پوسیدگی اندازه‌گیری و ثبت شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد میانگین قطر، تعداد و حجم در هکتار مجموع خشکه‌دار به ترتیب 5/49 سانتی‌متر، 7/27 خشکه‌دار و 4/45 مترمکعب در هکتار می‌باشد. ممرز با 2/58 درصد بیشترین تعداد در هکتار خشکه‌دار (سرپا و افتاده) را به خود اختصاص داده، در حالیکه راش با 2/61 درصد بیشترین حجم خشکه‌دار را تشکیل می‌داد. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که طبقه قطری کمتر از 30 سانتی‌متر با 9/16 خشکه‌دار در هکتار بیشترین سهم و طبقه قطری (70-55 سانتی‌متر) با 75/2 کمترین تعداد خشکه‌دار در هکتار را به خود اختصاص می‌دهند. در مورد حجم در هکتار خشکه‌دار طبقات قطری بیشتر از 75 و کمتر از 30 سانتی‌متر به ترتیب با 5/32 و 8/1 بیشترین و کمترین حجم در هکتار را تشکیل می‌دادند. 5/61 درصد از تعداد در هکتار کل خشکه‌دار توده را خشکه‌دار افتاده و 5/28 درصد را خشکه‌دار سرپا شامل می‌شوند. خشکه‌دار افتاده با 7/35 مترمکعب در هکتار (حدود 7/78 درصد) حجم کل خشکه‌دار را به خود اختصاص می‌دهد. . در مجموع نتایج تحقیق حاضر نشان داد که خشکه‌دار (سرپا و افتاده) حدود 9 درصد از تعداد و حجم در هکتار کل توده (سرپا زنده + خشکه‌دار) را به خود اخصاص می‌دهد. بنابراین پس از شناسایی الگوی مقادیر تعداد و حجم در هکتار خشکه‌دار در جنگل‌های طبیعی دست‌نخورده می‌توان آن را به عنوان شاخصی از رویشگاه در جهت مدیریت توده‌های جنگلی استفاده کرد.
