"Poemat dla dorosłych" - źródło przydatne w edukacyjnym odczytywaniu dziejów Polski Ludowej

Abstract

„Poemat dla dorosłych” Adama Ważyka jest obecny w szkolnej edukacji historycznej w funkcji źródła historycznego, jako determinanta dziejów Polski Ludowej i idea, wokół której buduje się jej obraz. By zrozumieć te funkcje utworu Ważyka, należy znać podstawowe fakty z jego biografii – do czasu napisania „Poematu” (że był głównym ideologiem socrealizmu w literaturze) i kilka zasadniczych jego wypowiedzi, gdy reagował on na skutki, które nim spowodował (m.in. odżegnywanie się od ideologicznej genezy utworu). Trzeba także znać przyczyny kontestacji przez niego systemu komunistycznego (marginalizacja ze strony władz i ostracyzm środowiskowy). Znaczenie „Poematu dla dorosłych” trzeba także przedstawiać w kontekście roli, jaką władze komunistyczne wyznaczały literaturze. Utwór Ważyka został przez komunistów całkowicie przemilczany i przez to stracił, jak chce wielu, nośność ideową i faktograficzną, w oparciu o którą mogłyby się ewentualnie dokonywać przemiany w PRL.

Keywords

• edukacja historyczna
• literatura
• historia i teraźniejszość
• podręczniki historii
• system komunistyczny