اثر کشت مخلوط نواری ذرت (Zea mays L.) و لوبیا Phaseolus vulgaris L.)) بر عملکرد ماده خشک و نسبت برابری زمین در شرایط کنترل و عدم کنترل علف های هرز

Abstract

به منظور بررسی اثر کشت مخلوط نواری ذرت (Zea mays L.) و لوبیا Phaseolus vulgaris L.)) بر عملکرد ماده خشک و نسبت برابری زمین (LER) آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 88-1387 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح کشت مخلوط نواری با 2، 3، 4، 5 نوار و کشت خالص ذرت و لوبیا همراه با دو سطح کنترل و بدون کنترل علف های هرز به صورت طرح بلوک نواری در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که روند تجمع مادة خشک ذرت و لوبیا تحت تأثیر تیمارهای مختلف کشت مخلوط قرار گرفت. بیشترین میزان تجمع مادة خشک در تیمار نوار 2 ردیفی و کمترین آن در کشت خالص بود، بنابراین با افزایش عرض نوار تجمع مادة خشک به تدریج کاهش یافت. علف های هرز، هم از طریق اثر بر سرعت تجمع ماده خشک و هم از طریق تاثیر بر مقدار تجمع ماده خشک باعث کاهش رشد شدند. عملکرد ماده خشک مخلوط نسبت به کشت خالص در ردیف های حاشیه ای در تمامی تیمارها بیشتر از ردیف های مرکزی بود. در ردیف های حاشیه ای، وجود علف هرز عملکرد بیولوژیک ذرت، لوبیا و مخلوط را به ترتیب به میزان 7/18، 5/23 و 3/20 درصد نسبت به شرایط عاری از علف هرز کاهش داد. این کاهش در ردیف های مرکزی معادل 6/29، 3/21 و 3/27 درصد بود. در تمامی تیمارهای مخلوط نواری، نسبت برابری زمین بیشتر از کشت خالص(LER>1) بود و با افزایش عرض نوار مقدار آن کاهش یافت. در ردیف های حاشیه ای، LER مخلوط در حضور علف های هرز به میزان 29/0 افزایش یافت که این مقدار در ردیف های مرکزی برابر 21/0 بود. این امر نشاندهنده توانایی بالقوه کشت مخلوط در رقابت با علف های هرز بدون استفاده از وجین و یا علفکش ها است.

Keywords

• تثبیت نیتروژن
• رقابت
• مدیریت تلفیقی