مبانی نظری هنرهای تجسمی (Feb 2018)
بازتاب مذهب تشیع در طراحی نقوش منسوجات فاطمیان مصر
Abstract
فاطمیان مصر در زمره اولین حکومت‌های اسلامی بودند که با پذیرش تشیع و تلاش برای تشکیل سلسله‌ای مستقل از خلافت عباسی، هنر را به مظهری برای تجلی باورهای مذهبی خود بدل ساختند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نحوه بازتاب عقاید شیعی در منسوجات این دوران، پس از ترسیم پیش‌زمینه‌های تاریخی، سیاسی و هنری با روش تاریخی و توصیفی-تحلیلی، به جستجوی مضامین شیعی در نقوش و مضامین منسوجات فاطمی و تمایز آن‌ها نسبت به ادوار پشین، به ویژه عباسی پرداخته‌است. نتایج، نشانگرِ حمایت فاطمیان از ارتقای کیفی و بصری محصولات خود با هدف ارتقای شکوه و قدرت خلافت، توسعه مضامین شیعی در قالب استفاده از رنگ سفید، ثبتِ نام‌های حضرت محمد(ص) و حضرت علی(ع) و ادعیه و عبارات متضمن باورهای شیعی و نماد شیر، در تقابل با پوشش سیاه و طراز خلفای اهل تسنن عباسی، و طرد منع تصویرسازی انسانی با بهره‌برداری مجدد از هنر قبطیِ مصر است.
Keywords
