Sakarya Tıp Dergisi (Dec 2014)
Hipoksiyle İndüklenen Faktör-1: Hücrenin Hipoksiye Fizyolojik ve Patolojik Cevabı
Abstract
Oksijen homeostazında kritik bir rol oynayan hipoksiyle indüklenen faktör-1 (HIF-1); anjiyogenezis, eritropoezis, demir metabolizması ve glukoz metabolizması gibi metabolik süreçlerin transkripsiyonel regülatörüdür. Ayrıca fetal ve posnatal hayat sürecinde anahtar fizyolojik sistemlerin düzenlenmesi için gereklidir. HIF-1 heterodimerik bir protein olup oksijen regülasyonunda rol alan HIF-1 amp;#945; (homologları HIF-2 amp;#945; ve HIF-3 amp;#945;) ve nükleusta bulunan HIF-1 amp;#946; alt ünitelerinden oluşmaktadır. HIF-1'in amp;#945; alt ünitesinin stabilitesi ve aktivitesi hidroksilasyon, ubikütinasyon, asetilasyon ve fosforilasyon gibi transkripsiyon sonrası modifikasyonlarla sağlanmaktadır. Normokside, HIF1- amp;#945;'nın oksijen-bağımlı degradasyon (ODD) bölgesinde yer alan iki prolinin hidroksilasyonu ve bir lizinin asetilasyonuyla başlayan bu regülasyon bir tümör baskılayıcı gen olan von Hippel-Lindau proteini (pVHL) ile E3 ligaz kompleksi tarafından ubikütin-proteazom yolu ile gerçekleştirilmektedir. Hipoksik koşullarda, hidroksillenemeyen HIF-1 amp;#945; alt ünitesi stabil hale gelir ve cAMP, protein/p300 gibi koaktivatörler ile etkinleşerek nükleusa geçer. HIF-1 amp;#946; alt ünitesi ile birleşerek hipoksiye cevap genlerinin ekspresyonunu regüle eder. HIF-1'in aşırı ekspresyonu çeşitli kanser olgularında saptanmış ve HIF-1'in hedeflenmesinin kanser tedavisinde yeni bir yaklaşım olabileceği düşünülmüştür.
Keywords
