Horyzonty Wychowania (Dec 2013)
Indywidualizm adolescenta a system wspólnoty rodzinnej w perspektywie psychologicznej
Abstract
Celem prezentowanych badań było przedstawienie płaszczyzny systemu rodzinnego jako obszaru styczności dwóch typów indywidualizmu – młodzieńczego oraz rodzicielskiego. We współczesnych czasach polska rodzina zmierza w kierunku modelu niezależności, który zakłada wysoki poziom autonomii wszystkich członków rodziny oraz nieznaczące relacje międzyludzkie. W badaniach podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie o kształtującą się w charakterystycznych dla XXI wieku warunkach relację otwartości i poszukiwania wsparcia przez adolescentów u rodziców. W badaniach wykorzystano metodę kwestionariusza wywiadu, za pomocą którego przebadano 172 osób (86 kobiet i 86 mężczyzn). Średnia wieku badanych osób wynosiła 43 lata. Średni wiek dzieci badanych rodziców zawierał się w granicach od 12. do 16. roku życia. Analizując zebrany materiał empiryczny, stwierdzono, że w dobie kryzysu spójności rodziny nadal w większości stanowi ona oparcie dla poszukującej siebie oraz koncepcji świata młodzieży. Zauważono występowanie zmiennych, cechujących rodziców i rodziny, które facylitują relację otwartości oraz poszukiwania wsparcia przez adolescentów. Należą do nich: wiek rodziców powyżej 40. roku życia, płeć żeńska oraz zamieszkanie na terenach miejskich. Pozostałe zmienne uwzględnione w badaniu (typ związku rodziców, liczba dzieci w rodzinie, poziom wykształcenia rodziców, sytuacja ekonomiczna rodziny) nie były istotne z punktu widzenia przeprowadzonych analiz.