روانشناسی بالینی و شخصیت (Aug 2014)
بررسی نقش تعدیل کننده فاجعه آمیزکردن درد بر رابطه بین شدت درد و افکار خودکشی در بیماران درد مزمن
Abstract
فاجعهآمیزی به عنوان یک راهکار مقابله ای ناسازگار با درد تاثیرات منفی گستردهای برسطح سازگاری و نیز کیفیت زندگی روانی ـ اجتماعی بیماران درد مزمن تحمیل میکند. این اثرات منفی، حتی بعد از کنترل افسردگی و اضطراب، پیش بینی کنندۀ مهّم وجود افکار خودکشی و شدت افکار مذکور است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین شدت درد و فاجعه آمیزکردن درد با افکار خودکشی و نیز وارسی نقش تعدیل کنندۀ فاجعه آمیزی درد بر رابطه شدت درد و خودکشی در نمونهای از بیماران مبتلا به درد مزمن است. روش: در این مطالعه 264 بیمار درد مزمن مراجعه کننده به چند درمانگاه خصوصی و دولتی شهر تهران با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و مقیاسهای افکار خودکشی، فاجعه آمیزی درد و شدت درد را کامل کردند. داده های به دست آمده، با رعایت پیش فرضهای آماری لازم، با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و رگرسیون سلسه مراتبی مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها: براساس تحلیل های انجام شده همبستگیهای معناداری بین افکار خودکشی با شدت درد (01/0, p < 30/0r=) و افکار خودکشی و فاجعهآفرینی (01/0, p < 48/0r=) وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نقش تعدیل کننده فاجعهآمیزی درد را در رابطه شدت درد و افکار خودکشی نشان می دهد. نتیجهگیری: رابطه معنادارای بین شدت درد و افکار خودکشی در بیماران درد مزمن وجود دارد و فاجعه آفرینی می تواند چنین رابطه ای را تعدیل کند. بنابراین جهت کاهش افکار خودکشی علاوه بر کاهش شدت درد، می توان در برنامه های درمانی، تمرکز بر کنترل افکار فاجعه آفرین را پیشنهاد کرد.