مجله علوم تربیتی (Feb 2005)

بررسی‌ نظریه‌ اصالت‌ نفع‌ و مضامین‌ آن‌ در آموزش‌ و پرورش‌ اخلاقی‌

  • پروانه‌ ولوی,
  • مسعود صفائی‌مقدم,
  • محمدجعفر پاک‌سرشت

DOI
https://doi.org/10.22055/edus.2005.16004
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 3
pp. 1 – 24

Abstract

Read online

هدف‌ این‌ مقاله‌ بررسی‌ و شناخت‌ اصالت‌ نفع‌ و استخراج‌ دلالتهای‌ تربیتی‌ و مضامین‌ اخلاقی‌ آن‌ در آموزش‌ و پرورش‌ می‌باشد و روش‌ تحقیق‌ آن‌ از نوع‌ تحلیلی‌ است‌. نظریه‌ اخلاقی‌ معطوف‌ به‌ نتیجه‌ دارای‌ دو نظریه‌ جزئی‌تر به‌ نام‌ اصالت‌ نفع‌ و خودگرائی‌ است‌. از یک‌ طرف‌ اصالت‌ نفع‌ بر خلاف‌ خودگرایی‌ برای‌ سعادت‌ دیگران‌ اهمیت‌ زیادی‌ قائل‌ است‌ و از طرف‌ دیگر بر خلاف‌ نظریه‌ اخلاقی‌ غیرمعطوف‌ به‌ نتیجه‌ بر افزایش‌ میزان‌ خوبی‌ تأکید می‌کند. بر پایه‌ اصالت‌ نفع‌، اعمال‌ و قوانین‌ درست‌ آنهائی‌ هستند که‌ خیر همگانی‌ را افزایش‌ می‌دهند و موجب‌ افزایش‌ سعادت‌ و لذت‌ می‌شوند. این‌ مکتب‌ مانند برخی‌ مکاتب‌ دیگر قائل‌ به‌ هدف‌ غائی‌ و نهائی‌ برای‌ انسان‌ است‌. هدف‌ مکتب‌ اصالت‌ نفع‌ عبارت‌ از دستیابی‌ انسان‌ به‌ سعادت‌ است‌ و در این‌ راستا رعایت‌ برخی‌ از اصول‌ اخلاقی‌ از جمله‌ رعایت‌ حقوق‌ دیگران‌، نوعدوستی‌، ایثار و فداکاری‌، راستگوئی‌ و درستکاری‌ را مدنظر قرار می‌دهد. از اصول‌ تربیتی‌ اصالت‌ نفع‌ می‌توان‌ از اصل‌ اجتماعی‌ بودن‌ انسان‌، اصل‌ دموکراسی‌، اصل‌ شمول‌ تعلیم‌ و تربیت‌ و اصل‌ تمرکززدائی‌ نام‌ برد. به‌ علاوه‌، حس‌ اجتماعی‌، احساس‌ مسئولیت‌، رعایت‌ حقوق‌ دیگران‌، نوع‌ دوستی‌، عدالت‌ و مساوات‌، وفای‌ به‌ عهد، راستگوئی‌ و درستکاری‌، ایثار و فداکاری‌ و آزادی‌ فردی‌ را می‌توان‌ از جمله‌ مضامین‌ اصالت‌ نفع‌ در آموزش‌ و پرورش‌ به‌ شمار آورد.

Keywords