مجله علوم تربیتی (May 2023)

اثر رهبری زهرآگین مدیران بر ایجاد ترومای سازمانی با میانجی‌گری فرسودگی عاطفی دبیران مدارس متوسطه استان خوزستان

  • اسماعیل رحمانی,
  • سیروس قنبری

DOI
https://doi.org/10.22055/edus.2022.39374.3313
Journal volume & issue
Vol. 30, no. 1
pp. 39 – 60

Abstract

Read online

هدف پژوهش بررسی اثر رهبری زهرآگین مدیران بر ترومای سازمانی با میانجی‌گری فرسودگی عاطفی دبیران مدارس متوسطه استان خوزستان بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه پژوهش کلیه دبیران مدارس متوسطه استان خوزستان در سال 1399 به تعداد 16750 نفر بودند که از این جامعه بر مبنای فرمول کوکران نمونه‌ای به حجم 407 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه­ای انتخاب گردید. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه رهبری زهرآگین اشمیت (2008)، پرسشنامه ترومای سازمانی ویویان و هورمان (2015) و پرسشنامه فرسودگی عاطفی هیلز (2019) استفاده شد. روایی پرسشنامه‌ها با بهره‌گیری از روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی تعیین شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه‌ها از روش آلفای کرانباخ استفاده شد. مقادیر آلفای کرانباخ پرسشنامه رهبری زهرآگین (96/0)، ترومای سازمانی (93/0) و فرسودگی عاطفی (94/0) بود. جهت تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل مسیر تأییدی به‌وسیله نرم‌افزار LISREL10.30 استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد: رهبری‌ زهرآگین ‌مدیران دارای اثر مثبت و معنی‌دار (46/0) بر ترومای سازمانی مدارس در سطح (05/0P<) بود. رهبری زهرآگین مدیران دارای اثر مثبت و معنی‌دار (55/0) بر فرسودگی عاطفی دبیران در سطح (05/0P<) بود. فرسودگی عاطفی دبیران دارای اثر مثبت و معنی‌دار (54/0) بر ترومای سازمانی مدارس در سطح (05/0P<) بود. رهبری‌ زهرآگین ‌مدیران به‌واسطه فرسودگی عاطفی دبیران دارای اثر غیرمستقیم، مثبت و معنی‌دار (29/0) بر ترومای سازمانی مدارس در سطح (05/0P<) بود. بنابراین شناسایی رهبران زهرآگین مدارس و برنامه‌ریزی جهت اصلاح، کنترل و جایگزین سازی آنان جهت بهبود سازمان مدرسه با توجه به شرایط موجود مورد توجه ویژه مسئولان آموزش و پرورش قرار گیرد.

Keywords