پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی (Mar 2022)
تحلیلی بر راهبردهای مترجم شفاهی همزمان ایرانی بر اساس نظریة معادل‌های ترجمه: مطالعة گفتمان‌نماهای استنباطی و توالی
Abstract
این مطالعه با رویکردی منظورشناختی به تحلیل راهبردهای مترجم شفاهی همزمان در ترجمة دو گروه از پیچیده‌ترین، پرکاربردترین، کارامدترین، ولی از نظر صوری ساده‌ترین عناصر گفتمانی-گفتمان‌نماها- با استفاده داده‌های موازی با تمرکز بر تحلیل و مقایسه تطبیقی برگردان گفتمان‌نماهای استنباطی و توالی از فارسی به انگلیسی پرداخته‌است. سه سخنرانی به زبان فارسی و ترجمة شفاهی همزمان آن‌ها به انگلیسی به صورت تصادفی با استفاده از دو نظریة منظورشناسی-انسجام- و ترجمه‌شناسی-تحلیل معادل‌های ترجمه- و یک الگو و فهرست گفتمان‌نما انتخاب و بررسی گردید.در این مطالعه، مقایسة تطبیقی گفتمان‌نماهای متن اصلی و معادل‌های انتخابی مترجم برای این گفتمان‌نماها در متن انگلیسی معیار مقایسه و بررسی در این پژوهش مد نظر قرار گرفت. تحلیل یافته‌ها نشان‌داد که مترجم در ترجمة این دو گروه گفتمان‌نماها از چهار گروه از گفتمان‌نماهای تفصیلی، تقابلی، استنباطی، و توالی استفاده کرده بود که مبین خلاقیت، نوآوری، تنوع، و انعطاف در انتخاب معادل‌ها برای طراحی و آفرینش گفتمان در فرایند ترجمة شفاهی همزمان بود. این امر مبین شناخت تفاوت‌های گفتمانی بین دو زبان و کاربرد این شناخت در طراحی و آفرینش گفتمانی متناسب با گفتمان مخاطب است. تحلیل این نظام آفرینش گفتمان در فرایند خلاق و دو وجهی ترجمة شفاهی همزمان- مخاطب و گوینده-نشان داد که این مترجم ایرانی از دو نظریة منظورشناختی-عدم‌انطباق- و زبان‌شناختی-اصول همکاری- در ترجمة گفتمان‌نماها استفاده کرده‌است. کاربردهای مختلف آموزشی و پژوهشی در حوزه‌های مرتبط مانند برنامه‌ریزی آموزشی، تدوین مطالب درسی، و طراحی گفتمان آموزشی در حوزه‌های مرتبط پیشنهاد گردید.
Keywords
