سیاست علم و فناوری (Sep 2012)
ابعاد شبکه هم نویسندگی بین المللی ایران در حوزه نانوفناوری
Abstract
پژوهش حاضر، شبکه همنویسندگی بینالمللی پژوهشگران نانوفناوری ایران را بر حسب فراوانی همنویسندگی کشورها و قارهها، نخستین سال همنویسندگی کشورها، تمرکز اصلی همکاری میان کشورها، اهمیت موقعیت کشورها در شبکه نحوه تکامل شبکه همنویسندگی، رواج هم نویسندگی با کشورها، مطرح کردن فکر جدید توسط کشورها و علایق در حال رشد سریع با استفاده از CiteSpace (نرمافزار مصورسازی روندها و الگوها در متون علمی) بهوسیله 4605 مدرک استخراج شده از نمایه استنادی علوم از طریق بخش جستجوی پیشرفته پایگاه وبگاه علوم بین سالهای 1991 تا 2011 با عبارت جستجوی ساخته شده از اصطلاحات درخت نانوفناوری، شناسایی شده به وسیلۀ اصطلاحنامه اینسپک و کامپندکس، تحلیل کرده است. نتایج نشان داد که پژوهشگران نانوفناوری ایران با 44 کشورخارجی همنویسندگی داشته و بیشترین تعداد مدارک همتألیف را با قاره اروپا و کشور کانادا داشتند. بیشترین همکاریهای علمی ایران در میان کشورهای همجوار به ترتیب با کشورهای «آذربایجان»، «روسیه»، «پاکستان و ترکیه» و «عمان و امارات متحده عربی» بوده است. ایران با بقیه کشورهای همجوار همکاری علمی نداشته است. از آنجا که کانادا کشوری پرکار از نظر همکاری بوده و دارای بیشترین مرکزیت بینیت بوده است، این کشور تاثیر غالبی بر پژوهشگران نانوفناوری کشور ایران داشته است. نخستین اتصالات ایران با کشورهای غیر همسو با جهت مطالعاتی پژوهشگران نانوفناوری ایران در دوره پنج ساله سوم (2005-2001) اتفاق افتاده است. کشورهای با جهت مطالعاتی یکسان با کشور ایران از فعالترین کشورهای مشارکتکننده با پژوهشگران نانوفناوری ایران تا سال 2004 بودهاند. از نظر پژوهشگران نانوفناوری ایران، کشور ژاپن با مقدار سیگمای 1.16 بالاترین رتبه را از نظر مطرح کردن فکر جدید به خود اختصاص داده است. "wall-carbon-nanotubes"، "density-functional"، "fe-2-o" و "single-wall-carbon-nanotubes" به ترتیب پرتکرارترین اصطلاحات مورد استفاده در بین تولیدات علمی دارای بیش از یک نویسنده حوزه نانوفناوری ایران بوده است.