‘Yer’i Ölçmek

Abstract

Bu çalışma yer bağlılığı, yer kimliği ve yer bağımlılığı kavramlarının bir değişken olarak ölçülebilmesi adına geliştirilen nicel ölçüm araçlarının bir araya getirilmesini ve tanıtılmasını amaçlamaktadır. Bu kavramların hangi tarihsel bağlamda ortaya çıktığını tespit edebimek adına öncelikle modern psikoloji tarihi içerisinde insan-çevre ilişkisinin gelişimi ele alınmıştır. Psikoloji çalışmalarında insan doğasına yönelik ön kabuller insanın çevre karşısındaki özerkliğini süreç içerisinde kabul etmiştir. Bu süreçte insanın çevre karşısında gittikçe daha fazla söz sahibi olduğu kabul edilmiştir. İnsan, çevrenin ürünü ve şekillendirdiği bir nesnesi olmaktan çıkarak çevre ile karşılıklı olarak birbirlerini şekillendiren bir özne haline gelmiştir. Psikoloji dünyasındaki bu paradigma değişimi çevre psikolojisi çalışmalarının ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Ayrı bir alt disiplin olarak gelişen çevre psikolojisi insan ile yer arasındaki ilişkilerin doğasına yönelik çalışmalara giderek daha fazla önem vermektedir. Bu kapsamda gerçekleştirilen araştırmalar yer bağlılığı, yer kimliği ve yer bağımlılığı değişkenlerini öne sürmüştür. Ancak bu değişkenlerin ne düzeyde birbirilerinden ayrıldığı ve ne ölçüde birbirleri ile ilişkide olduğu üzerinde bir uzlaşı söz konusu değildir. Bu durum üç değişkenin de ölçülmesini zorlaştırmaktadır. Bu bağlamda mevcut çalışma üç değişkeni ölçmek amacıyla geliştirilmiş ölçüm araçlarını ve farklı ölçme tekniklerini incelemektedir

Keywords

• yer bağlılığı
• yer kimliği
• yer bağımlılığı
• place attachment
• place identity
• place dependence