پیش‌بینی طلاق عاطفی زوجین بر اساس طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه، تنظیم هیجان و مؤلفه‌های آن

Abstract

مقدمه: در دهه اخیر، پژوهش‌های زیادی به بررسی نقش شناختواره‌ها و تنظیم هیجان در نارضایتمندی زناشویی و طلاق پرداخته‌اند؛ اما توجهی به عوامل روان‌شناختی مداخله‌گر در طلاق عاطفی نشده است. هدف پژوهش حاضر، پیش‌بینی طلاق عاطفی زوجین بر اساس طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه، تنظیم هیجان و مؤلفه‌های آن می‌باشد. روش: جامعه پژوهش، کلیه زوجین شهرستان مهر و لامرد بودند. نمونه‌ای 165 نفری به روش نمونه‌گیری در دسترس پس از پر کردن پرسشنامه‌های طلاق عاطفی گاتمن، شاخص بی‌ثباتی ازدواج - احتمال طلاق و رضایت زناشویی انریچ انتخاب شدند. برای سنجش طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه از نسخه کوتاه پرسشنامه طرح‌واره‌های یانگ و برای سنجش تنظیم هیجان از پرسش‌نامه تنظیم هیجانی گراس و جان استفاده شد. نتایج تحقیق با روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام، مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج: نتایج حاکی از این است که طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه محرومیت هیجانی، شرم/ نقص، شکست، خود تحول نایافته/ گرفتاری، اطاعت‌پذیری، ایثار، بازداری هیجانی و مؤلفه سرکوب هیجانی در تنظیم هیجان با طلاق عاطفی رابطه دارند. در تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام طرح‌واره «ایثار» بهترین پیش‌بینی کننده طلاق عاطفی زوجین بود و بعد «سرکوب هیجان»، از پیش‌بینی کننده‌های طلاق عاطفی بود. بحث و نتیجه‌گیری: می‌توان به کمک طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و تنظیم هیجان، طلاق عاطفی زوجین را پیش‌بینی کرد و بر پایه این الگوها یک رویکرد پیش‌گیری از سردی روابط زناشویی و درمان زناشویی بر پایه رویکرد طرح‌واره درمانی و مدیریت تنظیم هیجان فراهم نمود و یافته‌های این پژوهش را در محیط‌های بالینی و مشاوره‌ای برای کمک به زوجین مشکل‌دار و در آستانه طلاق به کار گرفت.

Keywords

• طلاق عاطفی
• نارضایتمندی زناشویی
• طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه
• تنظیم هیجان