Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2022)
Hz. Yûsuf’un Züleyha ile Zinaya Teşebbüs Ettiği İddiasıyla İlgili Rivâyetlerin Tenkidi
Abstract
Bazı tefsir kitaplarında Hz. Yûsuf’un, Aziz’in karısıyla zinaya teşebbüs ettiğine dair bazı yorumlara rastlanmaktadır. Yûsuf sûresi 24. âyette geçen “هَمّ” “hemm” kelimesine farklı anlamların verilmesi, 52. âyette geçen “لَمْ أَخُنْهُ” “Ona ihanet etmedim.” ifadesinin de onunla ilişkilendirilerek açıklanması peygamberlerin masumiyetiyle ilgili bazı tartışmalara yol açmıştır. Bu nedenle “hemm” kelimesinin tam manasını ve 52. âyette geçen “Ona ihanet etmedim.” ifadesini kullanan kişinin kimliğini ortaya çıkartmak önem arz etmiştir. Bu araştırmada öncelikle “hemm” kelimesinin anlamı üzerinde durulmuş, lügat âlimlerinin kelimenin manasıyla ilgili açıklamaları aktarılmıştır. Kelimenin geçtiği âyetler ile hadisler incelenerek analiz edilmiştir. Yapılan araştırmada 24. âyet ile 52 ve 53. âyetleri birbirleriyle ilişkilendirmenin İbn Abbâs’tan (r.a.) gelen bir rivâyet ile bazı tabiîn müfessirlerinin bir takım yorumlarının sebep olduğu ve bu rivâyetlerin senedinin sahih olduğu anlaşılmıştır. Arapçanın dil yapısıyla, başka âyet ve hadislerle uyumlu olmayan ve peygamberlerin masumiyetiyle örtüşmeyen bu rivâyet ve iddiaların Tevrât’ta geçmediği ancak İsrâiliyyât kaynaklı olma ihtimalinin yüksek olduğu kanaatine varılmıştır. Âyetler ışığında olaylar ve Züleyha’nın karakter yapısı tahlil edilmiştir. Sûrenin simetrik yapısından 52-53. âyetlerde konuşan kişinin Züleyha olduğuna kanaat getirilmiştir.
