بررسی غلظت باقی مانده آفت کش دیازینون در منابع آب زیرزمینی دشت همدان-بهار در سال 1393

Abstract

زمینه و هدف:رشد روزافزون جمعیت و نیاز به افزایش تولید محصولات کشاورزی، باعث توسعه کاربرد آفت ‌کش‌ها شده است. از این‌رو سلامتی بشر به‌دلیل وجود باقی‌مانده این ترکیبات در محیط از جمله منابع آب سطحی و زیرزمینی با مخاطره جدی مواجه شده است. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین غلظت باقی‌مانده آفت‌کش دیازینون در منابع آب زیرزمینی دشت بهار همدان در سال 1393 انجام گرفت. مواد و روش‌ها:پس از بازدید میدانی و انتخاب 20 ایستگاه در سطح دشت بهار، نمونه‌برداری از آب زیرزمینی در فصل تابستان انجام گرفت. نمونه‌ها با استفاده از روش استخراج فاز مایع آماده‌ و غلظت باقی‌مانده سم به‌وسیله دستگاه اسپکتروفتومتر در 3 تکرار خوانده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 20) و آزمون‌های Kolmogrov-Smirnov، one-way ANOVA، One Sample T Test و Pearson's Correlation Coefficient انجام شد. یافته‌ ها: میانگین غلظت سم دیازینون در نمونه ‌های آب زیرزمینی دشت بهار برابر با 0/06±0/23 میلی‌گرم در ‌لیتر بود. نتایج مقایسه میانگین غلظت باقی‌مانده سم دیازینون در نمونه ‌ها با رهنمود WHO نیز بیان‌گر آن بود که میانگین غلظت باقی‌مانده سم در منابع آب زیرزمینی از حد مجاز بیش‌تر است. نتیجه‌ گیری: میانگین غلظت باقی‌مانده سم دیازینون در نمونه‌ های آب‌ زیرزمینی دشت همدان- بهار در فصل تابستان سال 1393 از رهنمود WHO (0/10 میلی‌گرم در لیتر) بیش‌تر است. بنابراین استحصال از منابع آب زیرزمینی این دشت به‌ منظور شرب و یا سایر کاربری‌ ها از نظر میانگین غلظت باقی‌مانده دیازینون مخاطره آمیز است.

Keywords

• دیازینون
• سم ارگانوفسفره
• منابع آب زیرزمینی
• همدان