Ana Dili Eğitimi Dergisi (Apr 2018)

Türkiye Türkçesinde Tezlik Bildiren Bir Özel Yapı Üzerine

  • Mehmet Altınöz

DOI
https://doi.org/10.16916/aded.403708
Journal volume & issue
Vol. 6, no. 2
pp. 435 – 454

Abstract

Read online

Türkiye Türkçesinde, fiil + I/U zarf-fiil eki + ver- birleşik fiili dışında, tezlik bildiren bir özel yapı daha bulunmaktadır. (bir) + (-(y)°ş ekli isim-fiil) + (aynı f.) şeklinde kurulan bu yapı, bu çalışmada kuruluş biçimi, söz dizimi özellikleri ve anlamsal işlevleri açısından incelenmiş, bu yapının söz dizimsel ulamı belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılarak gerçekleştirilen tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Çalışmada Türkiye Türkçesiyle yazılmış farklı sanatçılara ait on edebi eser ile İnternet ortamı veri (örnek) toplama aracı olarak kullanılmış ve araştırmadaki bulgular, bu verilerin incelemesi yoluyla elde edilmiştir. Sonuç olarak, unsurlarının yerleri değişmeyen ve unsurları arasına başka bir unsur almayan (bir) + (-(y)°ş ekli isim-fiil) + (aynı f.) yapısının, Türkiye Türkçesinde ana anlamsal işlev olarak tezlik bildiren ve tarz kalıbı terimiyle karşılanabilecek bir kalıplaşmış dil ürünü olduğu tespit edilmiştir.

Keywords