Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Dec 2022)
Erciş İlçesinde (Van) Köy Adlarının Coğrafi Açıdan İncelenmesi
Abstract
İnsanoğlu var olduğu günden itibaren, üzerinde yaşadığı mekân ile etkileşim içindedir. Bunun doğal sonucu olarak da mekânı tanımak/tanımlamak amacıyla çeşitli adlar kullanmıştır. Bu adların verilmesinde (toponimi) genel olarak ya doğal ortam faktörleri, ya beşeri faktörler ya da iktisadi faktörler etkin bir rol oynamıştır. Tam bu noktada, çalışmadaki amaç, Erciş ilçesinde bulunan köylerin adlandırılmasında hangi coğrafi faktörlerin (doğal, beşeri ve iktisadi faktörler) etkili olduğunu (etki düzeyleri) ortaya koymaktır. Araştırma sahasında, toplamda 87 köy bulunmaktadır. Araştırma sahasındaki köylerin %48,3’ü adını doğal ortam özelliklerinden alırken, %41,4’ü adını beşeri ve iktisadi özelliklerden almaktadır. İlçede bunların dışında, diğer (herhangi bir kategoride yer almayan) köy adlarının oranı ise %10,3’tür. Çalışma sahasında, köy adlarının doğal ortam özellikleri ile beşeri ve iktisadi özellikleri alt kategorilere ayrılarak da incelenmiştir. Buna göre, adını doğal ortam özelliklerden alan köyler arasında en yüksek oran %36 ile topoğrafyaya ait iken, en düşük oran ise %2 ile pedolojiye aittir. Bununla birlikte, adını beşeri ve iktisadi özelliklerden alan köyler arasında en yüksek oran %33 ile Boy, Cemaat, Aşiret ve önemli şahıslara aittir.
Keywords
