Pilgrimages of the Polish Gentry to Holy Places in the 17th and the 18th Centuries

Abstract

Pielgrzymki szlachty polskiej do miejsc świętych w XVII i XVIII wieku(streszczenie) W wiekach XVII i XVIII szlachta polska i litewska chętnie wyruszała w podróże. W przypadku podróży zagranicznych o charakterze religijnym największym zainteresowaniem cieszyły się wyprawy do Ziemi Świętej, grobu św. Jakuba Starszego w Santiago de Compostela i do Rzymu. W ich trakcie odwiedzano sanktuaria przechowujące relikwie świętych oraz sławne z cudów za sprawą Matki Boskiej lub świętych na terenie dzisiejszych Czech, Austrii, Bawarii czy północnych Włoch. Popularnymi celami pielgrzymek były też ośrodki pątnicze na terenie Rzeczypospolitej, których liczba wzrosła w XVIII wieku do około 150. Znaczenie miały zwłaszcza sanktuaria maryjne, w szczególności te posiadające ukoronowane w latach 1717-1792 wizerunki Najświętszej Marii Panny.Częstym powodem podjęcia pielgrzymki była przewlekła choroby. Powszechnie wierzono w lecznicze oddziaływanie miejsc świętych. Zwłaszcza, gdy za przyczynę choroby uznawano czary lub opętanie przez diabła. Jednym z takich miejsc był klasztor w Łagiewnikach (Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach), którego kroniki pełne są świadectw uwolnienia z opętania.

Keywords

• Polska i litewska szlachta w XVII i XVIII w.
• pielgrzymki
• sanktuaria katolickie
• kult maryjny
• cudowne wizerunki maryjne i świętych